вярту́ха
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
вярту́ха |
вярту́хі |
| Р. |
вярту́хі |
вярту́х |
| Д. |
вярту́се |
вярту́хам |
| В. |
вярту́ху |
вярту́х |
| Т. |
вярту́хай
вярту́хаю |
вярту́хамі |
| М. |
вярту́се |
вярту́хах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
вярту́ха ж., разг. верту́нья, егоза́; непосе́да
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вярту́ха, ‑і, ж.
Разм. Жан. да вяртун (у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вярту́ха ’непаседа, жвавая жанчына’, укр. вертуха ’тс’, рус. верту́ха: пск., калуж. ’вяртуха (аб жанчыне, дзяўчыне)’, арханг. ’драсён павойны, Polygonum convolvulus L.’, пск. вертуха́ ’рыба, якая верціць хвастом’. Да вярце́ць (гл.). Утворана ад дзеяслоўнай асновы пры дапамозе экспрэсіўнага суфікса ‑ух‑а (< ‑uxa).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
верту́нья разг. вярту́ха, -хі ж., круцёлка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
*Вяртуха́ць, віртуха́ць ’мільгаць’, віртуха́ньня ’мітусня’ (Яўс.). Да вярту́ха (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
попрыгу́нья скаку́ха, -хі ж.; круцёлка, -кі ж.; вярту́ха, -хі ж.; непасе́да, -ды ж.;
попрыгу́нья-стрекоза́ круцёлка-страказа́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Матру́шкі ’маточкі нітак, якія выкарыстоўваюцца замест чаўнака пры тканні выкладаннем’ (Бір. дыс.; капыл., Жыв. сл.; слуц., КЭС), мотру́шкі ’каляровыя маточкі ўтоку пры ўзорным тканні’ (нараўл., Уладз.), матру́ха ’прылада, на якую навіваюць ніткі, матавіла’ (Бір. дыс.; шчуч., Сцяшк. Сл.), капыл. матру́шка ’невялікі скрутак лык’. Пад уплывам дзеяслова матаць з вяртуха, вяртушка (Сл. ПЗБ). Параўн. таксама мату́шка (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)