вынахо́дзіць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. вынахо́джу вынахо́дзім
2-я ас. вынахо́дзіш вынахо́дзіце
3-я ас. вынахо́дзіць вынахо́дзяць
Прошлы час
м. вынахо́дзіў вынахо́дзілі
ж. вынахо́дзіла
н. вынахо́дзіла
Загадны лад
2-я ас. вынахо́дзь вынахо́дзьце
Дзеепрыслоўе
цяп. час вынахо́дзячы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вынахо́дзіць несов. изобрета́ть, открыва́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вынахо́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць.

Незак. да вынайсці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́найсці, -найду, -найдзеш, -найдзе; -найшаў, -шла; -найдзі; -найдзены; зак., што.

Працуючы творча, стварыць што-н. новае, невядомае раней.

В. новую машыну.

В. прыстасаванне да механізма.

|| незак. вынахо́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць.

|| наз. вынахо́дства, -а, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вынахо́длівы, -ая, -ае.

Знаходлівы, здольны ствараць, вынаходзіць.

В. чалавек.

В. розум.

|| наз. вынахо́длівасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

изобрета́ть несов. вынахо́дзіць; (придумывать) прыду́мваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

выхітро́ўваць

‘здабываць, вынаходзіць, з нічога рабіць што-небудзь; перахітроўваць каго-небудзь, што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. выхітро́ўваю выхітро́ўваем
2-я ас. выхітро́ўваеш выхітро́ўваеце
3-я ас. выхітро́ўвае выхітро́ўваюць
Прошлы час
м. выхітро́ўваў выхітро́ўвалі
ж. выхітро́ўвала
н. выхітро́ўвала
Загадны лад
2-я ас. выхітро́ўвай выхітро́ўвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час выхітро́ўваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

хімі́чыць

‘вынаходзіць, займацца вопытамі (хімічыць нешта); хітраваць (без прамога дапаўнення)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. хімі́чу хімі́чым
2-я ас. хімі́чыш хімі́чыце
3-я ас. хімі́чыць хімі́чаць
Прошлы час
м. хімі́чыў хімі́чылі
ж. хімі́чыла
н. хімі́чыла
Загадны лад
2-я ас. хімі́ч хімі́чце
Дзеепрыслоўе
цяп. час хімі́чачы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Вынахо́дца (БРС). Да вынаходзіць з прадуктыўным для Nomina agentis суф. ‑ца; апошні замацаваўся пад польскім уплывам (Гіст. мовы, 1, 99); параўн., напр., укр. винаходец ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вынахо́дства, ‑а, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. вынаходзіць — вынайсці.

2. Тое, што вынайдзена, вынік творчай працы вынаходніка. Вынаходства кнігадрукавання. Бюро рацыяналізацыі і вынаходстваў. Атрымаць аўтарскае пасведчанне на вынаходства.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)