вы́лучыць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
вы́лучу |
вы́лучым |
| 2-я ас. |
вы́лучыш |
вы́лучыце |
| 3-я ас. |
вы́лучыць |
вы́лучаць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
вы́лучыў |
вы́лучылі |
| ж. |
вы́лучыла |
| н. |
вы́лучыла |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
вы́лучыўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
вы́лучыць, -чу, -чыш, -чыць; -чаны; зак.
1. каго-што. Адабраўшы, адасобіць ад агульнай масы; выдзеліць.
В. сваіх авечак з чарады.
В. галоўнае ў творы.
Яго вылучылі як лепшага вучня.
2. каго (што). Прапанаваць, выставіць для абмеркавання, паставіць на больш адказную работу.
В. кандыдата на пасаду старшыні.
3. што. Аддаць, выдзеліць каму-н. на карыстанне.
На будаўніцтва вылучылі сродкі і тэхніку.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.), што. Выпусціць, выдзеліць.
В. пах.
|| незак. вылуча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. вылучэ́нне, -я, н.
В. кандыдата ў дэпутаты.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́лучыць сов.
1. вы́делить, отдели́ть;
в. сла́бых ву́чняў у асо́бную гру́пу — вы́делить сла́бых ученико́в в отде́льную гру́пу;
2. вы́двинуть, вы́ставить;
в. кандыдату́ру — вы́двинуть (вы́ставить) кандидату́ру;
3. (отдать в пользование) вы́делить;
в. сро́дкі на будаўні́цтва а́тамнай электраста́нцыі — вы́делить сре́дства на строи́тельство а́томной электроста́нции;
4. вы́брать, найти́;
в. во́льную хвілі́ну — вы́брать (найти́) свобо́дную мину́ту;
5. изда́ть, испусти́ть;
в. пах — изда́ть (испусти́ть) за́пах;
6. излучи́ть; см. вылуча́ць 6;
7. тип. вы́делить;
в. тлу́стым шры́фтам — вы́делить жи́рным шри́фтом
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́лучыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., каго-што.
1. Адабраўшы, адасобіць ад агульнай масы; выдзеліць. Вылучыць кваліфікаваных рабочых у асобную брыгаду. □ На ахову параненых вылучылі невялічкую групу. Брыль. Цяпер трэба было вылучыць з усяго ўбачанага і пачутага галоўнае і перадаць яго таварышу Ігнату. Мікуліч. // Адзначыць якім‑н. чынам. Яго вылучылі як лепшага вучня. Вылучыць твор на атрыманне прэміі.
2. Прапанаваць, выставіць для абмеркавання, паставіць на больш адказную работу. Вылучыць кандыдатаў у дэпутаты. Вылучыць на партыйную работу.
3. Аддаць каму‑н. на карыстанне. На будаўніцтва вылучылі сродкі і тэхніку.
4. Выбраць, падабраць, знайсці. Вылучыўшы зручную хвіліну, Андрэй падзякаваў, папрасіў прабачэння і выйшаў з-за стала. Колас.
5. Выпусціць, выдзеліць. Вылучыць пах.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
отряди́ть сов. вы́лучыць, пасла́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́свеціць, -ечу, -еціш, -еціць; -ечаны; зак., каго-што.
Ярка вылучыць святлом што-н.
В. фарамі дарогу.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
накуро́дымець, 1 і 2 ас. не ўжыв., -міць; зак.
Вылучыць з сябе шмат куродыму, сажы; накурэць.
Лямпа накуродымела.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́скварыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак., што.
Сквараннем вылучыць, здабыць.
В. тлушч з сала.
|| незак. высква́рваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
балаці́равацца, -руюся, -руешся, -руецца; -руйся і балатава́цца, -ту́юся, -ту́ешся, -ту́ецца; -ту́йся; зак. і незак.
Вылучыць (вылучаць) сваю кандыдатуру на выбарах.
Б. ў дэпутаты.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
излучи́ть сов.
1. вы́праменіць; (выделить) вы́лучыць;
2. перен. вы́лучыць (што); паве́яць (чым); засвяці́цца (чым); см. излуча́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)