выклю́чны
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
выклю́чны |
выклю́чная |
выклю́чнае |
выклю́чныя |
| Р. |
выклю́чнага |
выклю́чнай выклю́чнае |
выклю́чнага |
выклю́чных |
| Д. |
выклю́чнаму |
выклю́чнай |
выклю́чнаму |
выклю́чным |
| В. |
выклю́чны (неадуш.) выклю́чнага (адуш.) |
выклю́чную |
выклю́чнае |
выклю́чныя (неадуш.) выклю́чных (адуш.) |
| Т. |
выклю́чным |
выклю́чнай выклю́чнаю |
выклю́чным |
выклю́чнымі |
| М. |
выклю́чным |
выклю́чнай |
выклю́чным |
выклю́чных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прывіле́я, -і, мн. -і, -ле́й, ж.
Выключнае права, ільгота.
Прывілеі ветэранам вайны.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прэрагаты́ва, -ы, мн. -ы, -ты́ў, ж. (кніжн.).
Выключнае права, прывілея дзяржаўнага органа, службовай асобы.
Прэрагатывы ўлады.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
манапо́лія, -і, мн. -і, -лій, ж.
1. Выключнае права на вытворчасць або продаж чаго-н., а таксама выключнае права карыстання чым-н.
Дзяржаўная м.
2. Буйное капіталістычнае аб’яднанне, якое ўзнікла на падставе канцэнтрацыі вытворчасці і капіталу з мэтай панавання ў пэўнай галіне гаспадаркі і атрымання найбольшага прыбытку.
|| прым. манапалісты́чны, -ая, -ае і манапо́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Манапалістычны капітал.
Манапольнае права.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прэрагаты́ва, ‑ы, ж.
Кніжн. Выключнае права, якое належыць якому‑н. дзяржаўнаму органу або адказнай асобе.
[Лац. praerogativa.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перава́га, -і, ДМ -ва́зе, мн. -і, -ва́г, ж.
1. Асаблівасць, што выгадна адрознівае каго-, што-н.; выгада.
Атрымаць перавагу.
Колькасная п.
2. Выключнае права на што-н., прывілея.
Спадчынныя правы і перавагі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
выклю́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які з’яўляецца выключэннем з агульных правіл, са звычайных нормаў.
2. Асаблівы, незвычайны; рэдкі. Справа мае выключнае значэнне. □ Людзі працавалі з выключнай напружанасцю — дзень і ноч. Шамякін. // Разм. Вельмі добры. Выключнае ўражанне. □ — Выключная юшка! — не ўстрымаўся Сярго, каб не пахваліць ежу. Гурскі.
3. Які з’яўляецца асаблівасцю толькі лапай асобы, калектыву ці рэчы. Выключная заслуга вучонага.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
манапо́лія, ‑і, ж.
1. Выключнае права на вытворчасці продаж або промысел чаго‑н. Дзяржаўная манаполія. // перан. Выключнае права карыстання чым‑н.; перавага, першынство ў якой‑н. галіне.
2. Капіталістычнае аб’яднанне, якое ставіць сваёй мэтай панаванне ў якой‑н. галіне гаспадаркі і атрыманне максімальнага прыбытку. Капіталістычныя манаполіі ў Расіі былі цесна звязаны з царскім урадам. У краінах, якія арыентуюцца на сацыялізм, праводзіцца нацыяналізацыя ўласнасці імперыялістычных манаполій. Брэжнеў.
[Грэч. monopolia ад mónos — адзін і poleō — прадаю.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сноб, -а, мн. -ы, -аў, м. (кніжн.).
Чалавек, які рупліва трымаецца моды, правіл і манер «вышэйшага свету», які лічыць сябе носьбітам вышэйшай інтэлектуальнасці і вытанчаных густаў, прэтэндуючы на элітарнасць, выключнае кола заняткаў і інтарэсаў (неадабр.).
Снобы грэбуюць усім, што выходзіць за межы іх уяўленняў аб уласнай годнасці.
|| прым. снабі́сцкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перабо́льшанне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. перабольшыць.
2. Тое, чаму надаецца перабольшанае значэнне; што‑н. перабольшанае. Не баючыся перабольшанняў, можна ўпэўнена сказаць, што ў беларускай літаратуры Крапіва-сатырык займае выключнае месца. Бугаёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)