ве́чны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ве́чны ве́чная ве́чнае ве́чныя
Р. ве́чнага ве́чнай
ве́чнае		 ве́чнага ве́чных
Д. ве́чнаму ве́чнай ве́чнаму ве́чным
В. ве́чны (неадуш.)
ве́чнага (адуш.)		 ве́чную ве́чнае ве́чныя (неадуш.)
ве́чных (адуш.)
Т. ве́чным ве́чнай
ве́чнаю		 ве́чным ве́чнымі
М. ве́чным ве́чнай ве́чным ве́чных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ве́чны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ве́чны ве́чная ве́чнае ве́чныя
Р. ве́чнага ве́чнай
ве́чнае		 ве́чнага ве́чных
Д. ве́чнаму ве́чнай ве́чнаму ве́чным
В. ве́чны (неадуш.)
ве́чнага (адуш.)		 ве́чную ве́чнае ве́чныя (неадуш.)
ве́чных (адуш.)
Т. ве́чным ве́чнай
ве́чнаю		 ве́чным ве́чнымі
М. ве́чным ве́чнай ве́чным ве́чных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ту́ндра, -ы, ж.

Прыродная зона арктычнага пояса, якая характарызуецца суровым кліматам, бязлессем, вечнай мерзлатой, беднай расліннасцю, а таксама тып расліннасці, характэрны для гэтай зоны.

|| прым. ту́ндравы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падмярзло́тны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які залягае глыбей пласта вечнай мерзлаты. Падмярзлотныя воды.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

неўміру́часць, ‑і, ж.

Уласцівасць неўміручага; вечнае існаванне. Неўміручасць прыроды. □ Выдатныя справы, працоўны гераізм цяперашняга пакалення — гэта найярчэйшае сведчанне неўміручасці герояў Вялікай Айчыннай вайны, трыумф вечнай славы нашага народа. Машэраў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ту́ндра, ‑ы. ж.

Паўднёвая зона арктычнага пояса зямнога шара, якая характарызуецца суровым кліматам, бязлессем, вечнай мерзлатой, беднай расліннасцю. Ілюмінатар адкрываў даволі сумны пейзаж: бясконцую бель тундры, на якой дзе-нідзе кусціліся карлікавыя бярозкі. «Маладосць».

[Ад фін. tunturi — бязлесая плоская вяршыня.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цяплю́ткі, ‑ая, ‑ае.

Вельмі цёплы. Расстаюся з бацькам Енісеем, Добры ён, прывёў мяне сюды І ў душы цяплюткі жар пасеяў На бязмежжах вечнай мерзлаты. Калачынскі. Ну, як не ўспомніць Чэрвень загарэлы! Дакошвае лугі — знаходзіць гнёзды, Кладзе ў яе [шапку] цяплюткіх птушанят. Барадулін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

во́бласць, -і, мн. -і, абласце́й, ж.

1. Частка якой-н. тэрыторыі, край.

В. экватара.

2. Буйная адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў былым СССР, а цяпер у краінах СНД.

Віцебская в.

Прыехаць з вобласці.

3. чаго або якая. Межы, у якіх распаўсюджана якая-н. з’ява, зона, пояс.

В. вечнай мерзлаты.

Азёрная в.

4. чаго або якая. Асобная частка арганізма, участак цела.

В. сэрца.

У грудной вобласці.

Абследаваць в. ранення.

|| прым. абласны́, -а́я, -о́е (да 2 знач.).

А. цэнтр.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Ту́ндра ‘паўднёвая зона Арктыкі з бязлессем, вечнай мерзлатой’ (ТСБМ, Некр. і Байк.). Праз рус. ту́ндра з фін. tunturi ‘высокая бязлесная гара’ ці з саам. кольск. tundar, tuoddar ‘гара’, саам., нарв. duoddâr ‘шырокая лысая гара’ (Каліма, Ostseefm., 227–228). Пасля засялення рускімі Сібіры слова пачало ўжывацца і ў адносінах да раўнінных земляў, параўн. зах.-тунг. dundra ‘зямля’, эвен. dunre̥ ‘тайга’, дундрэ ‘зямля, грунт, магіла’ альбо манс. tunrä, якуц. tūndara ‘бязлесная прастора’ (Фасмер, 4, 120–121; Голуб-Ліер, 493; Арол, 4, 117; Анікін, 576).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

на́ледзь, ‑і, ж.

Ледзяное цела, якое ўтвараецца ў выніку замярзання рачных або падземных вод, якія выйшлі на паверхню (пераважна ў зоне вечнай мерзлаты). // Слой лёду рознай таўшчыні, які намярзае на чым‑н. Велізарная наледзь расла вакол вадакачкі. Лынькоў. Алесь кленчыць на лаве перад акном і праз наледзь глядзіць на цудоўнае неба на захадзе. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)