велічыня́

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. велічыня́ велічы́ні
Р. велічыні́ велічы́нь
Д. велічыні́ велічы́ням
В. велічыню́ велічы́ні
Т. велічынёй
велічынёю		 велічы́нямі
М. велічыні́ велічы́нях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

велічыня́, -і́; мн. велічы́ні і (з ліч. 2, 3, 4) велічыні́; -чы́нь, ж.

1. Памер, аб’ём, працягласць чаго-н.

Стол сярэдняй велічыні.

Змераць велічыню пакоя.

2. Колькасць чаго-н.; сума; лік.

В. зарплаты.

В. асігнаванняў.

3. Усё тое, што можна вымераць, злічыць (спец.).

Пастаянная в.

Бясконца малая в.

Роўныя велічыні.

4. перан., толькі адз. Пра чалавека, выдатнага ў якой-н. галіне дзейнасці.

Ён сусветная в. ў навуцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

велічыня́ ж.

1. (объём, протяжённость, количество чего-л.) разме́р м., величина́;

в. зарпла́ты — разме́р зарпла́ты;

2. простра́нность, обши́рность;

3. мат., физ. величина́;

бяско́нца мала́я в. — бесконе́чно ма́лая величина́;

4. перен. величина́;

ён. в. ў наву́цы — он величина́ в нау́ке;

○ абсалю́тная в. — абсолю́тная величина́;

пастая́нная в. — постоя́нная величина́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

велічыня́, ‑і; мн. велічыні, ‑чынь; ж.

1. Памер, аб’ём, працягласць чаго‑н. Стол сярэдняй велічыні. □ Знадворку.. хата сапраўды мела.. прыстойны выгляд і нават сярод іншых вызначалася сваёй велічынёй і свежасцю. Зарэцкі. Звер гэты быў незвычайнае велічыні. Колас.

2. Колькасць чаго‑н.; сума; лік. Велічыня зарплаты. Велічыня асігнаванняў.

3. Спец. Усё тое, што можна вымераць, злічыць. Пастаянная велічыня. Зменная велічыня. Натуральная велічыня. Абсалютная велічыня.

4. перан. Пра што‑н. выдатнае ў тых ці іншых адносінах. Джордж Лоўрэнс у гэты час быў даволі прыкметнай велічынёй сярод чыкагскіх мастакоў. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вядо́мае

‘дадзеная велічыня’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне

адз. мн.
н. -
Н. вядо́мае вядо́мыя
Р. вядо́мага вядо́мых
Д. вядо́маму вядо́мым
В. вядо́мае вядо́мыя
Т. вядо́мым вядо́мымі
М. вядо́мым вядо́мых

Крыніцы: krapivabr2012, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

дзялі́мае, -мага, н.

Лік або велічыня, якая падвяргаецца дзяленню, дзеліва.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бескане́чнасць, -і, ж. (спец.).

Уяўная велічыня, большая за ўсякую зададзеную.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

обши́рность

1. велічыня́, -ні́ ж.; шырыня́, -ні́ ж.;

обши́рность простра́нства велічыня́ прасто́ры;

2. перен. велічыня́, -ні́, шырыня́, -ні́ ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

хо́д

‘перамяшчэнне рухомай часткі механізма, велічыня перамяшчэння; змяненне ў сюжэце мастацкага твора; магчымасць дасягнення чаго-н.’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. хо́д хо́ды
Р. хо́ду хо́даў
Д. хо́ду хо́дам
В. хо́д хо́ды
Т. хо́дам хо́дамі
М. хо́дзе хо́дах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вытво́рны, -ая, -ае.

Утвораны ад іншага.

Вытворная велічыня.

Вытворнае слова.

В. тэрмін.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)