ваўчу́га
назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ваўчу́га |
ваўчу́гі |
| Р. |
ваўчу́гі |
ваўчу́гаў
ваўчу́г |
| Д. |
ваўчу́гу |
ваўчу́гам |
| В. |
ваўчу́гу |
ваўчу́гаў
ваўчу́г |
| Т. |
ваўчу́гам |
ваўчу́гамі |
| М. |
ваўчу́гу |
ваўчу́гах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ваўчу́га м., разг. матёрый волк, волчи́ще
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ваўчу́га, ‑і, М ‑у, м.
Разм. Мацеры воўк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ста́льнік ‘стальніц ваўчук, Ononis L.’ (Кіс.); у гаворках ужываецца назва ваўчук, ваўчуга. З рус. ста́льник ‘тс’, укр. стальник ‘тс’. Няясна; гл. ЕСУМ, 5, 394.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ваўчу́г ’расліна стальнік, Ononis arvensis L.’ (БРС, Кіс., Гарэц.), таксама ваўчу́к, ваўчу́га, укр. вовчу́г. Бясспрэчна, ад воўк (матывацыя можа быць рознай: расліна пакрыта валаскамі, мае моцныя корані). Параўн. назвы для Ononis ва ўкр. мове: плугодержка, стальник, вовча, вовчак, вовче зілля, вовк і г. д.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Аўчуга́н ’аўчарка, сабака, які вартуе авечак’ (Нас.). Экспрэсіўнае ўтварэнне ад аўца па тыпу ваўчуган ’бялізны воўк’, зладзюган ’злодзей’, якім адпавядаюць формы на ‑у́га (‑ю́га): ваўчуга, зладзюга, параўн. Карскі 2-3, 33. Адсутнасць або незафіксаванасць зыходнай формы *аўчу́га, магчыма, указвае на сувязь (частковая калька?) з літ. avìganis ’аўчар’, ’аўчарка’ (Атрэмбскі, Gramatyka, 193, 212).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)