ваўчу́га
назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ваўчу́га |
ваўчу́гі |
| Р. |
ваўчу́гі |
ваўчу́гаў
ваўчу́г |
| Д. |
ваўчу́гу |
ваўчу́гам |
| В. |
ваўчу́гу |
ваўчу́гаў
ваўчу́г |
| Т. |
ваўчу́гам |
ваўчу́гамі |
| М. |
ваўчу́гу |
ваўчу́гах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ваўчу́га м., разг. матёрый волк, волчи́ще
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ваўчу́га, ‑і, М ‑у, м.
Разм. Мацеры воўк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ста́льнік ‘стальніц ваўчук, Ononis L.’ (Кіс.); у гаворках ужываецца назва ваўчук, ваўчуга. З рус. ста́льник ‘тс’, укр. стальник ‘тс’. Няясна; гл. ЕСУМ, 5, 394.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
wilczur
м.
1. разм. нямецкая аўчарка;
2. воўк; ваўчуга
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Ваўчу́г ’расліна стальнік, Ononis arvensis L.’ (БРС, Кіс., Гарэц.), таксама ваўчу́к, ваўчу́га, укр. вовчу́г. Бясспрэчна, ад воўк (матывацыя можа быць рознай: расліна пакрыта валаскамі, мае моцныя корані). Параўн. назвы для Ononis ва ўкр. мове: плугодержка, стальник, вовча, вовчак, вовче зілля, вовк і г. д.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Аўчуга́н ’аўчарка, сабака, які вартуе авечак’ (Нас.). Экспрэсіўнае ўтварэнне ад аўца па тыпу ваўчуган ’бялізны воўк’, зладзюган ’злодзей’, якім адпавядаюць формы на ‑у́га (‑ю́га): ваўчуга, зладзюга, параўн. Карскі 2-3, 33. Адсутнасць або незафіксаванасць зыходнай формы *аўчу́га, магчыма, указвае на сувязь (частковая калька?) з літ. avìganis ’аўчар’, ’аўчарка’ (Атрэмбскі, Gramatyka, 193, 212).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)