Ва́л

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. Ва́л
Р. Ва́ла
Д. Ва́лу
В. Ва́л
Т. Ва́лам
М. Ва́ле

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вінт¹, -а́, М -нце́, мн. -ы́, -о́ў, м.

Частка рухавіка парахода, самалёта і пад. ў выглядзе лопасцей, замацаваных на вале.

|| прым. вінтавы́, -а́я, -о́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вал³, -а, толькі адз., м.

У эканоміцы: агульны аб’ём прадукцыі ў вартасным выражэнні, выпушчанай за які-н. пэўны перыяд.

Выканаць план па вале.

|| прым. валавы́, -а́я, -о́е.

В. даход.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

во́л

назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. во́л валы́
Р. вала́ вало́ў
Д. валу́ вала́м
В. вала́ вало́ў
Т. вало́м вала́мі
М. вале́ вала́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ва́л

‘насып’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ва́л валы́
Р. ва́ла вало́ў
Д. ва́лу вала́м
В. ва́л валы́
Т. ва́лам вала́мі
М. ва́ле вала́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ва́л

‘агульны аб’ём прадукцыі’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ва́л валы́
Р. ва́ла вало́ў
Д. ва́лу вала́м
В. ва́л валы́
Т. ва́лам вала́мі
М. ва́ле вала́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ва́л

‘дэталь у выглядзе цыліндра’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ва́л валы́
Р. ва́ла вало́ў
Д. ва́лу вала́м
В. ва́л валы́
Т. ва́лам вала́мі
М. ва́ле вала́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

гаўч-ва́л

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. гаўч-ва́л гаўч-ва́лы
Р. гаўч-ва́ла гаўч-ва́лаў
Д. гаўч-ва́лу гаўч-ва́лам
В. гаўч-ва́л гаўч-ва́лы
Т. гаўч-ва́лам гаўч-ва́ламі
М. гаўч-ва́ле гаўч-ва́лах

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

◎ Клу́тчык ’кіёчак у клешні ніта, у вале ткацкага станка, за які прымацоўваецца пража ці палатно’ (З нар. сл.). Да ключ (гл.). Гл. ключках.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

шплінт, ‑а, М ‑нце, м.

Спец. Дэталь у выглядзе невялікага драцянога стрыжня, якая выкарыстоўваецца ў машынабудаванні для замацавання на вале дробных дэталей і папярэджвання самаадкручвання гаек. — Ну! Віцька гайку адкруціў і шплінт дастаў. Вось, кажа, праз гэты шплінт зламалася важная дэталь. Трэба, маўляў, усё развінчваць. Савіцкі.

[Ням. Splint.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)