бра́ма
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
бра́ма |
бра́мы |
| Р. |
бра́мы |
бра́м |
| Д. |
бра́ме |
бра́мам |
| В. |
бра́му |
бра́мы |
| Т. |
бра́май бра́маю |
бра́мамі |
| М. |
бра́ме |
бра́мах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
бра́ма, -ы, мн. -ы, брам, ж.
Шчыльныя, на дзве палавіны, крытыя зверху вароты, якія закрываюць галоўны ўваход на тэрыторыю горада, завода, двара і інш.
Заводская б.
Трыумфальная б.
|| памянш. бра́мка, -і, ДМ -мцы, мн. -і, -мак, ж.
|| прым. бра́мны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бра́ма ж. воро́та мн., книжн., уст. врата́ мн.;
○ трыумфа́льная б. — триумфа́льные воро́та
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бра́ма, ‑ы, ж.
Шчыльныя, на дзве палавіны, крытыя зверху вароты, якія закрываюць галоўны ўваход на тэрыторыю горада, завода, двара і інш. Гарадская брама. Заводская брама. Жалезная брама. □ Ад вуліцы дом адгароджваў шчытны дашчаны плот з высокай, падобнай на арку, брамай і з масіўнай форткай. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Бра́ма ’вароты’, укр. бра́ма, рус. дыял. бра́ма. Запазычанне з польск. brama ’тс’ (ст.-польск. brana, brama, brona, broma), якое запазычана з чэш. brána ’тс’ (а гэта да дзеяслова *borniti ’абараняць’). Бернекер, 74; Брукнер, 38; Фасмер, 1, 206; Слаўскі, 1, 41; Рыхардт, Poln., 36; Рудніцкі, 192; Кюнэ, Poln., 46. Ст.-бел. брама, брана, брона < польск. brama, brana, brona (Булыка, Запазыч.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
брама; вароты, весніцы (мн.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
бра́мка, -і, ДМ -мцы, мн. -і, -мак, ж.
1. гл. брама.
2. Праходныя варотцы; веснічкі.
Школьная б.
3. Дэталь паляўнічага ружжа (разм.).
Насадзіць пістон на брамку.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прапіле́і, ‑яў; адз. няма.
Спец.
1. Парадны, архітэктурна аформлены ўваход, брама.
2. Назва літаратурных зборнікаў, звычайна тыпу анталогіі.
[Ад грэч. propýlaia — перад уваходам.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
брахмані́зм, ‑у, м.
Старажытнаіндыйская рэлігія (вярхоўнае бажаство Брахма, або Брама), якая ўзнікла ў 10–9 ст. да н. э.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уязны́, ‑ая, ‑ое.
Які служыць, прызначаны для ўезду. Уязныя вароты. □ Асталіся руіны касцельнай вежы, захаваліся ўязная брама і фасадная частка кляштара. «Помнікі».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)