бра́ма, -ы, мн. -ы, брам, ж.

Шчыльныя, на дзве палавіны, крытыя зверху вароты, якія закрываюць галоўны ўваход на тэрыторыю горада, завода, двара і інш.

Заводская б.

Трыумфальная б.

|| памянш. бра́мка, -і, ДМ -мцы, мн. -і, -мак, ж.

|| прым. бра́мны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бра́ма ж. воро́та мн., книжн., уст. врата́ мн.;

трыумфа́льная б. — триумфа́льные воро́та

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бра́ма, ‑ы, ж.

Шчыльныя, на дзве палавіны, крытыя зверху вароты, якія закрываюць галоўны ўваход на тэрыторыю горада, завода, двара і інш. Гарадская брама. Заводская брама. Жалезная брама. □ Ад вуліцы дом адгароджваў шчытны дашчаны плот з высокай, падобнай на арку, брамай і з масіўнай форткай. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Бра́ма ’вароты’, укр. бра́ма, рус. дыял. бра́ма. Запазычанне з польск. brama ’тс’ (ст.-польск. brana, brama, brona, broma), якое запазычана з чэш. brána ’тс’ (а гэта да дзеяслова *borniti ’абараняць’). Бернекер, 74; Брукнер, 38; Фасмер, 1, 206; Слаўскі, 1, 41; Рыхардт, Poln., 36; Рудніцкі, 192; Кюнэ, Poln., 46. Ст.-бел. брама, брана, брона < польск. brama, brana, brona (Булыка, Запазыч.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

брама; вароты, весніцы (мн.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

бра́мка, -і, ДМ -мцы, мн. -і, -мак, ж.

1. гл. брама.

2. Праходныя варотцы; веснічкі.

Школьная б.

3. Дэталь паляўнічага ружжа (разм.).

Насадзіць пістон на брамку.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прапіле́і, ‑яў; адз. няма.

Спец.

1. Парадны, архітэктурна аформлены ўваход, брама.

2. Назва літаратурных зборнікаў, звычайна тыпу анталогіі.

[Ад грэч. propýlaia — перад уваходам.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

брахмані́зм, ‑у, м.

Старажытнаіндыйская рэлігія (вярхоўнае бажаство Брахма, або Брама), якая ўзнікла ў 10–9 ст. да н. э.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уязны́, ‑ая, ‑ое.

Які служыць, прызначаны для ўезду. Уязныя вароты. □ Асталіся руіны касцельнай вежы, захаваліся ўязная брама і фасадная частка кляштара. «Помнікі».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Бро́мы ’будынкі гандлёвых радоў’ (Касп.). Запазычанне з польск. (ст.) broma (brama) ’вароты, уезд’ (да паходжання польск. слова гл. бра́ма).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)