ба́яць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
ба́ю |
ба́ем |
| 2-я ас. |
ба́еш |
ба́еце |
| 3-я ас. |
ба́е |
ба́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
ба́яў |
ба́ялі |
| ж. |
ба́яла |
| н. |
ба́яла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
ба́й |
ба́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
ба́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ба́яць несов., разг.
1. ска́зывать;
2. ба́ять
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ба́яць, ба́ю, ба́еш, бае; незак.
Разм.
1. Расказваць байкі, казкі. Як пачне [дзед Нупрэй] баяць пра добрых мядзведзяў, хітрых лісіц ды злых ваўкоў, дык пра ўсё забудзеш. Рылько. [Алена:] — Спі, мой хлопчык, ноч малая, Ходзіць вецер, казкі бае. Глебка.
2. Гаварыць, паведамляць што‑н. [Сарафіма:] — Ці то праўду Цімохаў блазюк баяў, што да цябе [Тэклі] сынок ляціць у госці? Краўчанка. [Дзядзька Раман:] — А хто ж яго ведае, — даўно было гэта, але так баюць старыя людзі. Колас. — Хадзі, паслухай, што баюць вунь, — зашаптала суседка Пётрысе, — страх які... Галавач. // Весці пустыя размовы, балакаць. Прыйшоў [Шаманскі]. Бачыць, сядзяць сабе дзядзькі на прызбе, тытунь смаляць, байкі розныя баюць. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ба́ять несов., прост. гавары́ць, ба́яць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зба́яць, збаю, збаеш, збае.
Зак. да баяць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ба́янне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. баяць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Выба́іваць ’выгаворваць, папракаць’ (Нас.). Гл. ба́яць ’гаварыць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тараба́йка ’балаболка’ (хойн., Шатал.), ’бразготка’, ’лапатуха’ (Ян.), тараба́лка ’балбатуха’ (парыц., Янк. Мат.). Ад тарабаніць 1 (гл.), пад уплывам баяць, байка, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Разба́яць ’забаўляць’ (Федар.), разба́іваць ’займацца пустымі размовамі’, ’разносіць звесткі аб чым-небудзь’ (Нас.), ’весці размову’ (Бяльк.), разба́іцца ’разгаварыцца’, ’доўга гаварыць’ (Нас.), рус. дыял. разба́ять, разба́ивать ’балбатаць, размаўляць пра пустое’, ’адгаворваць’, ’забаўляць’, ’расхвальваць’, разба́йка ’балбатня, пустаслоўе’. Ад раз- і ба́яць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)