бахчавы́

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. бахчавы́ бахчава́я бахчаво́е бахчавы́я
Р. бахчаво́га бахчаво́й
бахчаво́е
бахчаво́га бахчавы́х
Д. бахчаво́му бахчаво́й бахчаво́му бахчавы́м
В. бахчавы́ (неадуш.)
бахчаво́га (адуш.)
бахчаву́ю бахчаво́е бахчавы́я (неадуш.)
бахчавы́х (адуш.)
Т. бахчавы́м бахчаво́й
бахчаво́ю
бахчавы́м бахчавы́мі
М. бахчавы́м бахчаво́й бахчавы́м бахчавы́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

бахча́, -ы́, мн. -ы́, -э́й, ж.

Поле, на якім вырошчваюць гарбузы, кавуны, дыні.

|| прым. бахчавы́, -а́я, -о́е.

Бахчавыя культуры.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бахчавы́, ‑ая, ‑ое.

Які мае адносіны да бахчы. Бахчавыя культуры.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гаро́днінна-ба́хчавы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. гаро́днінна-ба́хчавы гаро́днінна-ба́хчавая гаро́днінна-ба́хчавае гаро́днінна-ба́хчавыя
Р. гаро́днінна-ба́хчавага гаро́днінна-ба́хчавай
гаро́днінна-ба́хчавае
гаро́днінна-ба́хчавага гаро́днінна-ба́хчавых
Д. гаро́днінна-ба́хчаваму гаро́днінна-ба́хчавай гаро́днінна-ба́хчаваму гаро́днінна-ба́хчавым
В. гаро́днінна-ба́хчавы (неадуш.)
гаро́днінна-ба́хчавага (адуш.)
гаро́днінна-ба́хчавую гаро́днінна-ба́хчавае гаро́днінна-ба́хчавыя (неадуш.)
гаро́днінна-ба́хчавых (адуш.)
Т. гаро́днінна-ба́хчавым гаро́днінна-ба́хчавай
гаро́днінна-ба́хчаваю
гаро́днінна-ба́хчавым гаро́днінна-ба́хчавымі
М. гаро́днінна-ба́хчавым гаро́днінна-ба́хчавай гаро́днінна-ба́хчавым гаро́днінна-ба́хчавых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Трап1 ’сцежка, дарога, кірунак; крок’ (Нас.; слаўг., Яшк.), укр. торопа́ ’тс’, ’кірунак слядоў’ (калі тут не другаснае поўнагалоссе), рус. трап ’сцежка’, харв. кайк. trȁp, серб. тра̑п ’капец (для гародніны)’, ’каляіна’, ’яма для буракоў, бульбы’, ’роў’, дыял. ’бахчаўнік’, ’бахчавыя культуры, памідоры’, ’малады вінаграднік’, балг. трап ’каляіна’, макед. трап ’яма, роў’, ст.-слав. трапъ ’яма для лоўлі звяроў’. Прымаючы пад увагу ўкраінскі і паўднёваславянскі матэрыял, можна вывесці прасл. *torpъ ’яма, роў’; паводле Борыся (Etymologie, 214), *torpъ або *trapъ (з пытальнікам), што разглядаецца як паўднёваславянскае праславянскае дыялектнае ўтварэнне. Абаеў (Зб. Геаргіеву, 102–110) уключыў прасл. *torpъ у фрака-скіфска-славяна-балтыйскую ізаглосу, параўн. фрак. *tarpa ў тапоніме Tarpodizos > асец. tærfæ ’лагчына, нізіна, даліна’ (другая частка ў іран. daiza ’крэпасць’), афг. tarma ’балота’, літ. tárpas ’прамежак’, ’дзірка, адтуліна’, ’цясніна’, ’прадонне, прорва’, trapùs ’рыхлы, гнілы, крохкі’, tarpẽklis ’цясніна’, лат. starpa, starps ’прамежак’, ’прабел (у тэксце)’, tàrps ’чарвяк’ < ’свідравальшчык’ (Каруліс, 2, 286). Адсутнасць падобнай лексемы *torpъ (усх.-слав. тароп) на поўначы Славіі можа наводзіць на думку пра запазычанне з паўд.-слав. trap. Скок (3, 491), Фасмер (Die griechischen Lehnwörter im Serbokroatischen. Berlin, 1944, 143) дапускаюць паўднёваславянскае запазычанне з грэч. τρύπη ’яма, пастка’ (< і.-е. *trūp‑) ці з τάφρος ’яма, роў’ > τράφος ’роў, рэчышча’, ’мяжа’, ’плот з камянёў’. Параўн., аднак, трап’е, гл.

Трап2 ’сходы на караблі’ (ТСБМ, Некр. і Байк.), ’лесвіца на страсе, каб лазіць да коміна’ (кобр., драг., жытк., Нар. сл.). Праз польскую ці рускую мовы з нідэр. trap ’лесвіца на караблі’ (Фасмер, 4, 94; SWO, 1980, 772; СИС, 516; Булыка, СІС, 472).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)