бала́ст
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
бала́ст |
| Р. |
бала́сту |
| Д. |
бала́сту |
| В. |
бала́ст |
| Т. |
бала́стам |
| М. |
бала́сце |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
бала́ст, -у, М -сце, м.
1. Спецыяльны груз, які забяспечвае ўстойлівасць і асадку карабля, а таксама груз для рэгулявання вышыні палёту аэрастата.
2. перан. Што-н. лішняе, непатрэбнае, што не прыносіць ніякай карысці.
3. Шчэбень або пясок, якім засыпаюць чыгуначнае палатно і на які ўкладваюць шпалы (спец.).
Сухі б.
Платформы з баластам.
|| прым. бала́сны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бала́ст, -ту м., прям., перен. балла́ст
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бала́ст, ‑у, М ‑сце, м.
1. Груз, які забяспечвае ўстойлівасць і асадку карабля, а таксама груз для рэгулявання вышыні палёту аэрастата. Скінуць баласт. // Дамешка да лёгкага, дробнага насення або мінеральнага ўгнаення, якая забяспечвае раўнамерны пасеў.
2. перан. Пра што‑н. лішняе, непатрэбнае. Кнігі такога парадку, не асветленыя ўласным бачаннем і перажываннем, а выдуманыя ад пачатку да канца, — цяжкі баласт. Лужанін. // Пра чалавека, які не прыносіць карысці. [Нявідны:] — Задача сходу — разгарнуць работу.. Арганізаваць партызанскі актыў, іначай вы не людзі змагання,.. а мёртвы баласт. Колас.
3. Спец. Верхні слой чыгуначнага палатна з шчэбеню, гравію, шлаку, які надае ўстойлівасць рэйкавай каляі. А вось.. насып пачаў прасадку даваць... Баластам выціскае гэты грунт... Шынклер.
[Гал. ballast.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Бала́ст. Рус. балла́ст, укр. бала́ст. Запазычанне з зах.-еўрап. моў. Першакрыніца — гал. ballast або н.-ням. ballast. Гл. Фасмер, 1, 117. Крыху іначай Шанскі, 1, Б, 21 (< гал.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
балла́ст прям., перен. бала́ст, -ту м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)