ба́йка², -і, ДМ ба́йцы, ж.
Мяккая баваўняная тканіна з прыгладжаным ворсам.
|| прым. ба́йкавы, -ая, -ае.
Байкавая коўдра.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ба́йка¹, -і, ДМ ба́йцы, мн. -і, ба́ек, ж.
1. Кароткі літаратурны твор алегарычнага зместу з павучальнай канцоўкай.
Байкі Кандрата Крапівы.
2. перан., часцей мн. Пустыя размовы, выдумкі (разм.).
Ці варта слухаць розныя байкі.
|| прым. ба́ечны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Баечная мараль.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ба́йка I ж., текст. ба́йка
ба́йка II ж.
1. лит. ба́сня;
2. перен. ба́сня, небыли́ца, побасёнка, ска́зка;
3. разг., только мн., перен. вы́думки, вра́ки, ро́ссказни;
◊ раска́зваць ~кі — расска́зывать ска́зки;
салаўя́ ~камі не ко́рмяць — посл. соловья́ ба́снями не ко́рмят
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ба́йкаI текст. ба́йка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ба́йкаII (басенка) обл. ба́йка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ба́йка 1, байкі, ДМ байцы; Р мн. баек; ж.
1. Кароткі літаратурны твор алегарычнага зместу з павучальнай канцоўкай. Байка — суровы жанр, які вымагае тонкіх, а значыць і шырокіх абагульненняў. Пестрак. // Казка пераважна кароткага зместу. Папраўдзе кажучы, хлопчыку не так хацелася дапамагчы старому, як паслухаць яго байкі, якія вельмі складка ўмеў расказваць дзед Нупрэй. Шуцько.
2. часцей мн. (байкі́, баек); перан. Разм. Пустыя размовы, выдумкі. [Ларыса Фёдараўна:] — Давайце хутчэй садзіцца за стол. Андрэй з дарогі, а мы яго байкамі частуем. Мехаў. Праходзячы праз дзесятыя вусны, навіны перарабляліся ў бліскучыя байкі. Бядуля.
ба́йка 2, байкі, ДМ байцы; мн. няма; ж.
Мяккая, пераважна баваўняная тканіна з прыгладжаным ворсам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ба́йка 1 ’казка, басня, небыль’ (Нас., Шат., Касп., Бяльк.), ’гаворка, мова’ (Хрэст. дыял., 333). Рус. ба́йка, укр. ба́йка і г. д. (гл. Шанскі, 1, Б, 12–13). Слав. bajьka, вытворнае з суфіксам ‑ьka ад *bajati ’гаварыць; вядзьмарыць’. Махэк₁, 22; Слаўскі, 1, 25. Ужо ў ст.-бел. мове: ’казка, басня, выдумка’ (Нас. гіст.), ’выдумка’ (Бярында, 5).
Ба́йка 2 ’саматканая спадніца’ (Бяльк.), спадніца, сатканая з ільну і сукна’ (ДАБМ, 934), ба́йка ’від тканіны’, рус., укр. ба́йка. Запазычанне з польск. baja, bajka ’тс’ (< гал., ням. baai, Boi < лац. badius светла-карычневы’). Гл. Фасмер, 1, 107; Шанскі, 1, Б, 12. Параўн. баёвік (баечка, баю́ўка).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
баёк, байка́, мн. байкі́, байко́ў, м.
Дэталь механізма, машыны, зброі, якая перадае ўдарнае ўздзеянне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
баёк (род. байка́) м., воен., тех. боёк
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
боёк воен., техн. баёк, род. байка́ м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)