ахо́пліваць гл. ахапіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ахо́пліваць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. ахо́пліваю ахо́пліваем
2-я ас. ахо́пліваеш ахо́пліваеце
3-я ас. ахо́плівае ахо́пліваюць
Прошлы час
м. ахо́пліваў ахо́плівалі
ж. ахо́плівала
н. ахо́плівала
Загадны лад
2-я ас. ахо́плівай ахо́плівайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час ахо́пліваючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ахо́пліваць несов.

1. (заключать в свои границы) охва́тывать, обнима́ть;

збо́рнік ~вае ама́ль усё напі́санае пісьме́ннікам — сбо́рник охва́тывает почти́ всё напи́санное писа́телем;

2. (понимать) постига́ть, обнима́ть;

а. ро́зумам — постига́ть (обнима́ть) умо́м

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ахо́пліваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да ахапіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ахапі́ць, ахаплю́, ахо́піш, ахо́піць; ахо́плены; зак., каго-што.

1. Тое, што і абхапіць.

2. перан. Зайсці з флангаў і акружыць праціўніка.

А. флангі праціўніка.

3. Успрыняць цалкам (што-н. вялікае).

А. позіркам рачную даліну.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Авалодаць з нястрымнай сілай (пра пачуцці, стан).

Радасць ахапіла душу.

5. Уключыць у кола дзеяння, уплыву.

А. насельніцтва падпіскай на газеты.

6. Абдаць чым-н., пранізаць.

Мяне ахапіла холадам.

◊

Як вокам ахапіць (разм.) — колькі можна ўбачыць.

|| незак. ахо́пліваць, -аю, -аеш, -ае і ахапля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. ахо́п, -у, м.

|| прым. ахо́пны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ахо́плівацца несов., страд. охва́тываться; обнима́ться; постига́ться; см. ахо́пліваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ахлына́ць

‘абліваць, ахопліваць чым-небудзь каго-небудзь, што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. ахлына́ю ахлына́ем
2-я ас. ахлына́еш ахлына́еце
3-я ас. ахлына́е ахлына́юць
Прошлы час
м. ахлына́ў ахлына́лі
ж. ахлына́ла
н. ахлына́ла
Загадны лад
2-я ас. ахлына́й ахлына́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час ахлына́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ахо́пліванне ср.

1. охва́тывание;

2. постиже́ние;

1, 2 см. ахо́пліваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

аціна́ць

‘ахопліваць каго-небудзь, што-небудзь (страх ацінае душу); абсякаць што-небудзь (ацінаць сучча)’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. аціна́ю аціна́ем
2-я ас. аціна́еш аціна́еце
3-я ас. аціна́е аціна́юць
Прошлы час
м. аціна́ў аціна́лі
ж. аціна́ла
н. аціна́ла
Загадны лад
2-я ас. аціна́й аціна́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час аціна́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прыляга́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -а́е; незак., да чаго.

1. Шчыльна ахопліваць, аблягаць.

Сукенка прылягае да таліі.

2. Размяшчацца, цесна прымыкаючы да чаго-н.

Поле прылягае да лесу.

|| зак. прыле́гчы, -ля́жа; -лёг, -лягла́ і -ле́гла (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)