афіцэ́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

Асоба каманднага саставу арміі і флоту, а таксама міліцыі і паліцыі (ад малодшага лейтэнанта да палкоўніка ўключна).

Беларускі а.

А. сувязі.

Старшы а.

|| прым. афіцэ́рскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

афіцэ́р

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. афіцэ́р афіцэ́ры
Р. афіцэ́ра афіцэ́раў
Д. афіцэ́ру афіцэ́рам
В. афіцэ́ра афіцэ́раў
Т. афіцэ́рам афіцэ́рамі
М. афіцэ́ру афіцэ́рах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

афіцэ́р м. офице́р

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

афіцэ́р, ‑а, м.

Асоба каманднага саставу арміі і флоту, якая мае воінскае званне ад малодшага лейтэнанта да палкоўніка ўключна. Старшы афіцэр. Малодшы афіцэр. Афіцэр генеральнага штаба. Званне афіцэра.

[Ням. Offizier.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Афіцэ́р, дыял. ахвіцэ́р. Ст.-бел. официеръ (з першай палавіны XVII ст., гл. Булыка, Запазыч.) адпавядае графічна ням. Officier, што з франц. officier ад лац. officiārius ’афіцыйная асоба, службовец’, параўн. officium ’служба’. Можна дапусціць непасрэднае запазычанне з нямецкай мовы (Гіст. лекс., 114) або праз польскае пасрэдніцтва, дзе былі вядомы абедзве формы — oficer і oficyer, параўн. Рыхардт, Poln., 84; Фасмер, 3, 174; форма афіцэр замацавалася ў літаратурнай мове пад уплывам рус. офицер, гл. Баханькоў, БЛ, 1972, 2, 44–45; Крукоўскі, Уплыў, 82.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

штаб-афіцэ́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

У царскай і некаторых замежных арміях: афіцэр у чыне палкоўніка, падпалкоўніка і маёра.

|| прым. штаб-афіцэ́рскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заўра́д-афіцэ́р

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. заўра́д-афіцэ́р заўра́д-афіцэ́ры
Р. заўра́д-афіцэ́ра заўра́д-афіцэ́раў
Д. заўра́д-афіцэ́ру заўра́д-афіцэ́рам
В. заўра́д-афіцэ́ра заўра́д-афіцэ́раў
Т. заўра́д-афіцэ́рам заўра́д-афіцэ́рамі
М. заўра́д-афіцэ́ру заўра́д-афіцэ́рах

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

субалтэ́рн-афіцэ́р

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. субалтэ́рн-афіцэ́р субалтэ́рн-афіцэ́ры
Р. субалтэ́рн-афіцэ́ра субалтэ́рн-афіцэ́раў
Д. субалтэ́рн-афіцэ́ру субалтэ́рн-афіцэ́рам
В. субалтэ́рн-афіцэ́ра субалтэ́рн-афіцэ́раў
Т. субалтэ́рн-афіцэ́рам субалтэ́рн-афіцэ́рамі
М. субалтэ́рн-афіцэ́ру субалтэ́рн-афіцэ́рах

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

о́бер-афіцэ́р

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. о́бер-афіцэ́р о́бер-афіцэ́ры
Р. о́бер-афіцэ́ра о́бер-афіцэ́раў
Д. о́бер-афіцэ́ру о́бер-афіцэ́рам
В. о́бер-афіцэ́ра о́бер-афіцэ́раў
Т. о́бер-афіцэ́рам о́бер-афіцэ́рамі
М. о́бер-афіцэ́ру о́бер-афіцэ́рах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

у́нтэр-афіцэ́р

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. у́нтэр-афіцэ́р у́нтэр-афіцэ́ры
Р. у́нтэр-афіцэ́ра у́нтэр-афіцэ́раў
Д. у́нтэр-афіцэ́ру у́нтэр-афіцэ́рам
В. у́нтэр-афіцэ́ра у́нтэр-афіцэ́раў
Т. у́нтэр-афіцэ́рам у́нтэр-афіцэ́рамі
М. у́нтэр-афіцэ́ру у́нтэр-афіцэ́рах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)