асігна́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.
1. Назва папяровых грашовых знакаў, што выпускаліся ў Расіі з 1769 па 1849 г.
2. Абазначэнне папяровых грошай-банкнотаў.
|| прым. асігнацы́йны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
асігна́цыя
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
асігна́цыя |
асігна́цыі |
| Р. |
асігна́цыі |
асігна́цый |
| Д. |
асігна́цыі |
асігна́цыям |
| В. |
асігна́цыю |
асігна́цыі |
| Т. |
асігна́цыяй асігна́цыяю |
асігна́цыямі |
| М. |
асігна́цыі |
асігна́цыях |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
асігна́цыя ж., уст. ассигна́ция
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
асігна́цыя, ‑і, ж.
Назва папяровых грашовых знакаў, якія выпускаліся ў Расіі з 1769 да 1843 г. Курс рубля асігнацыямі. Размен асігнацый. // Папяровы грашовы знак наогул.
[Фр. assignation.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Асігна́цыя. У Гарб. адзначана assignatio ў розных значэннях: ’распараджэнне, квітанцыя, прызначэнне’. Рус. ассигнация (у канцы XVII ст. з польскай — Вінаградаў, Очерки, 51; Шанскі, 1, А, 161), укр. асигнація, паводле Паўтарака, як і беларускае, з польскай, дзе з заходнееўрапейскіх (Бел. лекс., 153), польск. asygnacja мае крыніцай лац. assignatio. Слова asygnować сустракаецца ў польскай з XVI ст.; цалкам верагодна, што бел. асігнаваць сапраўды з полькай, калі гэта слова сустракалася ў старабеларускай, што, аднак, невядома. Асигнация ў стараўкраінскай вядома з канца XVIII ст. у кантэксце, які ўказвае на рускую крыніцу запазычання (рускія асігнацыі былі ў хаду з 1796 да 1843 г.). Да XVII ст. asygnacja не засведчана і ў польскіх слоўніках. Таму можна дапускаць, што асігнацыя запазычана з рускай мовы ў канцы XVIII — пачатку XIX ст.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ассигна́ция уст. асігна́цыя, -цыі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дзесяцірублёвы, ‑ая, ‑ае.
1. Вартасцю ў дзесяць рублёў. Дзесяцірублёвы білет. Дзесяцірублёвая асігнацыя.
2. Коштам у дзесяць рублёў. Дзесяцірублёвы капялюш.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папе́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.
1. Памянш. да папера (у 1 знач.); кавалак паперы. Багата чаго застаецца на пуцях ад пасажырскіх цягнікоў — тут і паперкі ад цукерак, папяросныя каробкі. Лынькоў. Слова «там».. [Лёня] падкрэсліў дзвюма рыскамі, склаў паперку квадрацікам і перадаў Лідзе. Ваданосаў.
2. Разм. Памянш. да папера (у 2 знач.). У праўленне прыйшла паперка, што ў калгас прыедзе меліяратар. Кулакоўскі.
3. Памянш. да папера (у 3 знач.). Трэці [мужчына], доўгі, худы і пануры з зямлістым колерам твару, сядзеў над нейкаю паперкаю, углыбіўшыся ў чытанне, і рабіў сяды-тады ў ёй палеткі. Колас.
4. Разм. Асігнацыя. Дагэтуль Зося насіла ўвесь свой капітал у хустачцы, туга заціснуўшы вузлом і медзякі і паперкі. Брыль. Асташонак узяў у руку пяць сторублёвых паперак, нібы ўзважыў іх. Ваданосаў.
•••
Лакмусавая паперка — тое, што і лакмусавая папера (гл. папера).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)