а́рышт

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. а́рышт а́рышты
Р. а́рышту а́рыштаў
Д. а́рышту а́рыштам
В. а́рышт а́рышты
Т. а́рыштам а́рыштамі
М. а́рышце а́рыштах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

а́рышт, -у, М -шце, м.

1. Узяцце пад варту, пазбаўленне волі.

Пазбегнуць арышту.

2. Забарона судовымі органамі распараджацца чым-н.

Накласці а. на маёмасць.

|| прым. а́рыштны, -ая, -ае.

Арыштнае памяшканне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

а́рышт, -ту м., в разн. знач. аре́ст;

○ дама́шні а. — дома́шний аре́ст

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

а́рышт, ‑у, М ‑шце, м.

1. Узяцце пад варту; пазбаўленне волі. Трымаць пад арыштам. Зняць арышт. Пазбегнуць арышту.

2. Забарона распараджацца чым‑н., якая накладаецца судовымі органамі. Арышт маёмасці. Накласці арышт на маёмасць.

•••

Дамашні арышт — знаходжанне пад вартай у сябе дома.

[Ням. Arrest.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

А́рышт (БРС), а́рэшт выгук — ’хопіць!’, арэ́шт ’затрыманне, забарона’ (Нас.). Арыштава́ць (БРС), арэштава́ць (Нас.), ст.-бел. арештовати (XVI ст. — Гіст. мовы, 1, 250). З польскай, дзе ў XVI ст. праз нямецкую ці чэшскую або непасрэдна з сярэдневяковай лацінскай arrestum (Брукнер, 6) ад arrestare ’затрымаць’ (Курс суч., 164). Пра няўстойлівасць форм з с/ш у арестъ, арештъ пісаў Булыка (Весці АН БССР, 1970, 6, 118). Пераход е > ы адбыўся ў складзе, не падмацаваным націскам.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

аре́ст а́рышт, -ту м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зняво́ліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак., каго (што).

Пазбавіць волі, узяць пад арышт.

З. злачынцаў.

|| незак. зняво́льваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. зняво́ленне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

арыштава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак., каго-што.

Пазбавіць каго-н. волі з узяццем пад варту або накласці арышт на што-н.

|| незак. арышто́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыво́д¹, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. гл. прывесці.

2. Прымусовая дастаўка ў органы следства або ў суд тых, хто не з’явіўся па выкліку, а таксама часовы арышт для допыту (афіц.).

Хуліган ужо мае некалькі прыводаў у міліцыю.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зняво́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., каго-што.

Пазбавіць волі, узяць пад арышт, нагляд і пад. Зняволіць злачынцаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)