амяла́, -ы́, ж.

Шматгадовая вечназялёная расліна з белымі атрутнымі ягадамі, якая паразітуе на іншых дрэвах.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

амяла́

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. амяла́
Р. амялы́
Д. амяле́
В. амялу́
Т. амяло́й
амяло́ю
М. амяле́

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

амяла́ ж., бот. оме́ла

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

амяла́, ‑ы, ж.

Шматгадовая вечназялёная расліна з белымі ядавітымі ягадамі, якая паразітуе на дрэвах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Амяло́

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз.
Н. Амяло́
Р. Амяла́
Д. Амялу́
В. Амяло́
Т. Амяло́м
М. Амяле́

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

омела́ бот. амяла́, -лы́ ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рэменяцве́тныя, ‑ых.

Сямейства паразітных раслін, да якога адносяцца рэменяцветнік, амяла і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Рэменякве́тнік ’расліна-паразіт сямейства рэменяцветных’ (БРС), рэменяцветнік ’тс’ (ТСБМ). Калька з рус. ремнецветникамяла’, якое калька ням. Riemenblume ’Loranthus L.’ (Riemen ’рэмень’, Blume ’кветка’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ку́кла1 ’звязка начэсанага льну, залом’, звязваецца з кука2 (гл.). Параўн. серб.-харв. ку̏ка ’крук’ і бел. кукла ’залом’.

Ку́кла2амяла’ (Жыв. сл.). Гл. кукла1.

Ку́кла3 ’род жаночай прычоскі’ (ТСБМ, Шат., Сл. паўн.-зах., Ян., Касп., З нар. сл., КЭС, лаг., Сцяшк.). Гл. кукла1.

Ку́кла4 ’сусла’ (ТС). Няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Аме́ла ’Viscum album’ (БРС, Сцяшк., Кіс., БелСЭ), амяла ’Festuca orientalis’ (Кіс., Інстр., Шат.), ’Poa trivialis’ (Кіс.), омела (КСТ), укр. омела, рус. омела, чэш. jmelí, славац. omela, польск. jemioła, н.-луж. jemjoł, балг. имел, серб.-харв. ѝмела, славен. imela, mela. Прасл. *omela/ьmelaліт. ãmalas, лат. amals, Траўтман, 7. Славянскія паралелі звязваюць з jęti, jьmǫ + ela (як bъč‑ela ’пчала’) (Брукнер, KZ, 45, 296). Вельмі праблематычна, улічваючы, што балтыйскія прыклады сведчаць аб балта-славянскай інавацыі. Параўн. Хэмп, ЗФЛ, 14, I, 1971, 253–255, які рэканструюе праславянскія формы *omela/*jemelьje: адсюль фанетычныя і марфалагічныя варыянты ў жывых славянскіх мовах. Паводле Хэмпа (там жа, стар. 255), прасл. omelá (*amélā) генетычна звязана з лац. amārus ’горкі, едкі, востры’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)