альпі́йскі, -ая, -ае.

1. прым. да Альпы.

2. Высакагорны.

Альпійская расліннасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

альпі́йскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. альпі́йскі альпі́йская альпі́йскае альпі́йскія
Р. альпі́йскага альпі́йскай
альпі́йскае		 альпі́йскага альпі́йскіх
Д. альпі́йскаму альпі́йскай альпі́йскаму альпі́йскім
В. альпі́йскі (неадуш.)
альпі́йскага (адуш.)		 альпі́йскую альпі́йскае альпі́йскія (неадуш.)
альпі́йскіх (адуш.)
Т. альпі́йскім альпі́йскай
альпі́йскаю		 альпі́йскім альпі́йскімі
М. альпі́йскім альпі́йскай альпі́йскім альпі́йскіх

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

альпі́йскі альпи́йский;

~кія лугі́ — альпи́йские луга́;

~кае дваябо́рства — спорт. альпи́йское двоебо́рье

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

альпі́йскі, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да Альпаў.

2. Які размешчаны, знаходзіцца на гарах; высакагорны. Альпійскі луг. Альпійская расліннасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лу́гава-альпі́йскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. лу́гава-альпі́йскі лу́гава-альпі́йская лу́гава-альпі́йскае лу́гава-альпі́йскія
Р. лу́гава-альпі́йскага лу́гава-альпі́йскай
лу́гава-альпі́йскае		 лу́гава-альпі́йскага лу́гава-альпі́йскіх
Д. лу́гава-альпі́йскаму лу́гава-альпі́йскай лу́гава-альпі́йскаму лу́гава-альпі́йскім
В. лу́гава-альпі́йскі (неадуш.)
лу́гава-альпі́йскага (адуш.)		 лу́гава-альпі́йскую лу́гава-альпі́йскае лу́гава-альпі́йскія (неадуш.)
лу́гава-альпі́йскіх (адуш.)
Т. лу́гава-альпі́йскім лу́гава-альпі́йскай
лу́гава-альпі́йскаю		 лу́гава-альпі́йскім лу́гава-альпі́йскімі
М. лу́гава-альпі́йскім лу́гава-альпі́йскай лу́гава-альпі́йскім лу́гава-альпі́йскіх

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

альпи́йский альпі́йскі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

эдэльве́йс, ‑у і ‑а, м.

1. ‑у. Горная травяністая расліна сямейства складанакветных, суквецце якой падобна на белую зорку.

2. ‑а. Кветка гэтай расліны. Марта падала мне кветачку з далікатнымі белымі пялёсткамі — высакагорны альпійскі рамонак-эдэльвейс. Даніленка.

[Ням. Edelweiß.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Не́крут ’рэкрут’ (Нас., Пятк. 2. Растарг., ТС), ’навабранец, рэкрут; няспрытны, непаваротлівы’ (Бяльк.), нёкрутка ’салдатка’ (ТС), укр. нёкрут ’рэкрут’, рус. некрут ’тс’. З рэкрут (гл.), фанетычныя змены тлумачацца аналогіяй ці т. зв. падвойнай аналогіяй (гл. Апель, РФВ, 1880, 2, 197–224; Альпійскі, Мовознавство, 1987, 6, 70–72), народнай этымалогіяй (з не‑ круціць, Карскі, 1, 315).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пусты́нны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да пустыні; уласцівы ёй. Пустынны клімат. Пустынныя вобласці. □ У высокіх гарах на паўдні нашай радзімы можна знайсці тры, а часам і чатыры поясы расліннасці: пустынны, стэпавы, лясны і альпійскі. Гавеман.

2. Пусты, бязлюдны. Тысячы рознакаляровых іскарак пераліваліся на заснежаным пустынным полі. Лынькоў. Яны зноў ішлі па вуліцах, ужо сцішаных па-начному і пустынных, зусім бязлюдных. Савіцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Пуло́нь ’непакрытая лесам прастора (на сухім месцы)’ (малар., Сіг.). Фанетычны варыянт зафіксаванага на Палессі полонь, полоня (гл. палоня) 9 што працягваюць польск. płonią ’лужок у лесе’, н.-луж. płoń ’гала, раўніна’, укр. полонь, полонина ’адкрытая прастора, альпійскі луг’ і пад., адносна іх гл. Банькоўскі 2, 626; Ніканчук, Этимология–1984, 168; ЕСУМ, 4, 486 (да поле, гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)