Але́г

назоўнік, уласны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. Але́г Але́гі
Р. Але́га Але́гаў
Д. Але́гу Але́гам
В. Але́га Але́гаў
Т. Але́гам Але́гамі
М. Але́гу Але́гах

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

заста́віцца, ‑стаўлюся, ‑ставішся, ‑ставіцца; зак., чым.

Заставіць, загарадзіць сябе чым‑н. Алег пачаў хінуць Людмілу да сябе, але яна заставілася рукамі. Ермаловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хо́хма, ‑ы, ж.

Разм. Дасціпны, вясёлы жарт, учынак і пад. Алег намагаўся развесяліць.. [Галю], у аўтобусе ўспамінаў Мішавы «хохмы», не зважаючы на людзей. Ярашэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

усур’ёз, прысл.

Разм. Сур’ёзна, не жартам, па-дзелавому. Заняцца справай усур’ёз. □ Алег пазіраў то на старшыню, то на Навума, не зусім разумеючы, ці то яны жартуюць, ці гавораць усур’ёз. Ермаловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шэйк, ‑а, м.

Сучасны англійскі танец, які выконваецца ў манеры сцэнічных паводзін бітлаў, а таксама музычны рытм, які з’яўляецца асновай для некаторых іншых танцаў. Ужо праз хвіліну Юрка і Алег знялі пінжакі: пілаваць дровы было б лягчэй, як танцаваць шэйк. Ярашэвіч.

[Ад англ. shake — трэсціся.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

штохвілі́ны, прысл.

Кожную хвіліну; вельмі часта. [Грышка] ўвесь час бег бягом, штохвіліны азіраючыся, каб за ім ніхто не гнаўся і не сачыў, куды і якой сцежкаю ён імчыцца... Чарот. Алег штохвіліны пазіраў на гадзіннік. Ярашэвіч. // З кожнай хвілінай; вельмі хутка. Вецер штохвіліны мацнеў. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шпа́цыр, ‑у, м.

Прагулка на свежым паветры. Дні праз тры Таня вечарам, спаткаўшыся з Міхасём, ужо сама запрасіла яго на шпацыр да Дзвіны, і Міхась вярнуўся адтуль позна ўночы. Машара. Іра спадзявалася, што Алег кінецца да яе і яны ўдваіх пойдуць на вячэрні шпацыр. Сабаленка.

[Польск. spacer ад ням. spazieren.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шабрава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., што.

Спец.

1. Тое, што і шабрыць. У Анатоля два вучні — Алег і Анатоль. Адзін, узабраўшыся на верх, шабруе вялізны круг, другі пракручвае дрэллю адтуліну ў станіне. Асіпенка.

2. У цаглянай кладцы — укладаць (цэглу) так, каб нівы па вертыкалі не супадалі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

надлама́цца, ‑ламлюся, ‑ломішся, ‑ломіцца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Атрымаць трэшчыну, не пераламацца зусім. Тоўсты сук надламаўся і цяпер, гайдаючыся, боўтаўся ў вадзе. Караткевіч.

2. перан. Страціць фізічныя або душэўныя сілы, аслабець. Здароўе надламалася. Душа надламалася.

3. перан. Стаць іншым, змяніцца. Алег убачыў, што ў яго ўзаемаадносінах з бацькам недзе нешта надламалася. Ермаловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ла́яцца, лаюся, лаешся, лаецца; заг. лайся; незак.

1. Гаварыць грубыя, абразлівыя, лаянкавыя словы. Лаяцца апошнімі словамі. □ — Каб цябе гром! Злыдзень бязногі! — лаяўся Ёсіп, выціраючы рукавіцай крысо ватоўкі. Дуброўскі.

2. з кім і без дап. Зневажаць адзін аднаго грубымі абразлівымі словамі; сварыцца. — Закаханыя лаюцца — толькі мілуюцца, — паспрабаваў пажартаваць Алег. Шыцік. Антось.. два дні з Ганнай лаяўся, а на трэці — ужо хацеў падаваць на яе ў суд. Скрыпка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)