адукава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; зак., каго (што).

Даць каму-н. адукацыю, навучыць, выхаваць.

А. дзяцей.

|| незак. адуко́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. адуко́ўванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адукава́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. адуку́ю адуку́ем
2-я ас. адуку́еш адуку́еце
3-я ас. адуку́е адуку́юць
Прошлы час
м. адукава́ў адукава́лі
ж. адукава́ла
н. адукава́ла
Загадны лад
2-я ас. адуку́й адуку́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час адукава́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

адукава́ць сов. обучи́ть; просвети́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адукава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; зак., каго.

Даць каму‑н. адукацыю, выхаванне; навучыць. [Кузьма:] — Настачка, якая ты цяпер харошая! Адукаваць цябе, што гэта будзе за жонка! Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

образова́тьII сов. адукава́ць; вы́вучыць, абучы́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пацві́чыць

‘памуштраваць, адукаваць каго-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. пацві́чу пацві́чым
2-я ас. пацві́чыш пацві́чыце
3-я ас. пацві́чыць пацві́чаць
Прошлы час
м. пацві́чыў пацві́чылі
ж. пацві́чыла
н. пацві́чыла
Загадны лад
2-я ас. пацві́ч пацві́чце
Дзеепрыслоўе
прош. час пацві́чыўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Надуко́ваны ’выхаваны’ (Пятк.). З на‑адукованы, да адукаваць, адукацыя з наступным сцяжэннем галосных. Гл. дукаваць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вы́дукаваць ’вывучыць, даць адукацыю’ (Нас.), вы́дукаць ’тс’ (Мат. Гом.). Да адукаваць, адукацыя, дзе а ўспрымаецца як прыстаўка або ў выніку сцягвання: выадукаваць > выдукаваць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Адука́цыя (Нас., Яруш., БРС, Гарэц.), адукаваны (Нас., БРС, Гарэц.), адукаванне (Нас.), едукацыя (Шпіл.), адукаваць (Шат.), едукаваться (Шпіл.) < польск. edukować, edukacja < лац. duco, ducere ’весці’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

паслушэ́нства, ‑а, н.

Беспярэчнае падпарадкаванне каму‑н.; пакорнасць, паслухмянства. Язэпа трохі дзед павучыць, І памуштруе і памучыць, Бо трэба ж іх [дзяцей] адукаваць і паслушэнству навучаць. Колас. Душа Яўгена Данілавіча адразу памякчэла, калі ён убачыў на шырокім твары Лапыра пакору і паслушэнства. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)