аддзялі́ць, -дзялю́, -дзе́ліш, -дзе́ліць; -дзе́лены; зак.

1. што. Вылучыць з агульнай адзінай масы што-н. або адасобіць тое, што знаходзіцца ў злучэнні з ім.

А. бялок ад жаўтка.

А. старыя кнігі ад новых.

А. тлушч ад малака.

2. Адасобіць, раз’яднаць, адмежаваць.

А. царкву ад дзяржавы.

3. Вылучыць, распазнаць.

А. істотнае ад выпадковага.

4. каго-што. Выдзеліць каму-н. частку, долю з агульнай гаспадаркі, адасобіць, даць магчымасць весці самастойную гаспадарку.

А. сыноў.

|| незак. аддзяля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. аддзяле́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аддзялі́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. аддзялю́ аддзе́лім
2-я ас. аддзе́ліш аддзе́ліце
3-я ас. аддзе́ліць аддзе́ляць
Прошлы час
м. аддзялі́ў аддзялі́лі
ж. аддзялі́ла
н. аддзялі́ла
Загадны лад
2-я ас. аддзялі́ аддзялі́це
Дзеепрыслоўе
прош. час аддзялі́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

аддзялі́ць сов.

1. в разн. знач. отдели́ть;

а. зе́рне ад мякі́ны — отдели́ть зерно́ от мяки́ны;

а. до́брыя я́блыкі — отдели́ть хоро́шие я́блоки;

а. сыно́ў — отдели́ть сынове́й;

2. отдели́ть, отсоедини́ть, отчлени́ть;

а. звяно́ ад ланцуга́ — отдели́ть (отсоедини́ть, отчлени́ть) звено́ от цепи́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

аддзялі́ць, ‑дзялю, ‑дзеліш, ‑дзеліць; зак., каго-што.

1. Вылучыць з агульнай адзінай масы што‑н. або адасобіць тое, што знаходзіцца ў злучэнні з чым‑н. Аддзяліць бялок ад жаўтка. □ [Клаўдзя:] — Колькі я табе гаварыла, каб аддзяліць калгасных кароў ад агульнага статка. Шамякін. // Адасобіць, раз’яднаць. Аддзяліць царкву ад дзяржавы.

2. Вылучыць, пазнаць. Аддзяліць істотнае ад выпадковага, галоўнае ад другараднага. Аддзяліць праўду ад хлусні.

3. Раздзяліўшы, засланіўшы, адмежаваць. Новы напор ветру густой заслонай пылу аддзяліў.. [Берднікава] ад групы людзей. Мікуліч.

4. Выдзеліць каму‑н. долю з агульнай гаспадаркі і даць магчымасць весці самастойную гаспадарку. [Данілка:] Дык.. [Сымона і Зоську] аддзяліць трэба, калі ім кепска з намі жыць. Купала. [Мікіту Лазуну] не дае спакою грамадскі выган, дзе ён хацеў бы паставіць другую хату, каб аддзяліць жанатага сына. Хромчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

отчлени́ть сов. аддзялі́ць, адчляні́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

неотдели́мый неаддзе́льны;

э́то неотдели́мо гэ́та не́льга аддзялі́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адды́мны, -ая, -ае.

Такі, які можна зняць, адняць, аддзяліць.

Аддымныя дзверцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адшчыпа́ць

‘аддзяліць шчыпкамі што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. адшчыплю́ адшчы́плем
2-я ас. адшчы́плеш адшчы́плеце
3-я ас. адшчы́пле адшчы́плюць
Прошлы час
м. адшчыпа́ў адшчыпа́лі
ж. адшчыпа́ла
н. адшчыпа́ла
Загадны лад
2-я ас. адшчыплі́ адшчыплі́це
Дзеепрыслоўе
прош. час адшчыпа́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

адшчыпа́ць

‘аддзяліць шчыпкамі што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. адшчыпа́ю адшчыпа́ем
2-я ас. адшчыпа́еш адшчыпа́еце
3-я ас. адшчыпа́е адшчыпа́юць
Прошлы час
м. адшчыпа́ў адшчыпа́лі
ж. адшчыпа́ла
н. адшчыпа́ла
Загадны лад
2-я ас. адшчыпа́й адшчыпа́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час адшчыпа́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

адмежава́ць, -мяжу́ю, -мяжу́еш, -мяжу́е; -мяжу́й; -межава́ны; зак., што.

1. Мяжуючы, аддзяліць.

А. участак.

2. перан. Аддзяліць, адасобіць адну з’яву ад другой.

|| незак. адмяжо́ўваць, -аю, -аеш, -ае; наз. адмяжо́ўванне, -я, н.

|| наз. адмежава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)