адво́д

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. адво́д адво́ды
Р. адво́ду адво́даў
Д. адво́ду адво́дам
В. адво́д адво́ды
Т. адво́дам адво́дамі
М. адво́дзе адво́дах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

адво́д, -у, М -дзе, м.

1. гл. адвесці.

2. Заява аб адхіленні каго-н. ад удзелу ў чым-н.

Даць а. кандыдату.

3. Адгалінаванне (у трубе, электрасетцы і пад.).

А. ад батарэі.

◊

Для адводу вачэй (разм.) — з мэтай адцягнуць увагу ад чаго-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адво́д м.

1. (род. адво́ду) отво́д; уво́д;

2. (род. адво́ду) отво́д, отклоне́ние ср.;

3. (род. адво́ду) отво́д, отвраще́ние ср.;

4. (род. адво́ду) отво́д, предоставле́ние ср.;

5. (род. адво́да) (ответвление) отво́д;

◊ для ~ду вачэ́й — для отво́да глаз

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адво́д, ‑у, М ‑дзе, м.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. адводзіць — адвесці.

2. Заява аб адхіленні каго‑н. ад удзелу ў чым‑н. Выступіць з адводам кандыдатуры.

3. Адгалінаванне (у трубе, радыё‑, электрасетцы і пад.). Адвод ад батарэі.

•••

Для адводу вачэй — з мэтай адцягнуць увагу, для прыліку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адве́сці, -вяду́, -вядзе́ш, -вядзе́; -вядзём, -ведзяце́; -вёў, -вяла́, -вяло́; адвядзі́; зак., каго.

1. Ведучы, суправаджаючы, даставіць у якое-н. месца.

Ён адвёў хлопца пад плот і пасадзіў на траве.

2. Перавесці (войскі і пад.) на іншую пазіцыю, перамясціць назад, у тыл.

А. атрад на поўнач ад вёскі.

3. Завесці на некаторую адлегласць ад каго-, чаго-н.

А. ўбок.

4. Адхіліць; змяніць напрамак руху чаго-н., накіраваць убок ад каго-, чаго-н.

А. рукі.

Думаюць, куды б а. ваду з поля.

5. Змяніць напрамак позірку, перастаўшы глядзець на што-н.

А. вочы.

6. перан. Даць іншы кірунак, перавесці (увагу, думку і пад.) на што-н. іншае.

7. перан. Папярэдзіць што-н. небяспечнае, непрыемнае.

А. небяспеку ад сваіх.

8. перан. Адхіліць што-н. неадпаведнае, непрыдатнае.

А. кандыдатуру.

9. Даць у чыё-н. распараджэнне; прызначыць, выдзеліць для якой-н. мэты.

Гасцінны гаспадар адвёў нам два пакойчыкі.

10. Надаць тое або іншае значэнне, вызначыць ролю, месца каму-, чаму-н.

11. Правесці, адчарціць.

А. палі ў сшытку.

◊

Адвесці вочы — хітруючы, адцягнуць чыю-н. увагу ад чаго-н.

Адвесці душу — падзяліцца з кім-н. тым, што набалела; выказаць каму-н. свае патаемныя думкі; задаволіць якое-н. моцнае жаданне.

Вачэй не адвесці — аб чым-н. вельмі прыгожым, прывабным.

|| незак. адво́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць.

|| наз. адво́д, -у, М -дзе, м. і адвядзе́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дэрыва́цыя, -і, ж. (спец.).

1. Бакавое адхіленне снарадаў і куль пры палёце.

2. Адвод вады ад галоўнага рэчышча ракі ў бок па канале.

3. Утварэнне новых слоў ад слова-асновы.

|| прым. дэрывацы́йны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

отво́д м.

1. (действие) адвядзе́нне, -ння ср., адво́д, -ду м.;

отво́д земе́ль адвядзе́нне (адво́д) зяме́ль;

2. (заявление) адво́д, -ду м.;

дать кому́-л. отво́д даць каму́-не́будзь адво́д;

3. (в санях) адбо́й, -бо́я м., крыло́, -ла́ ср.;

◊

для отво́да глаз для адво́ду вачэ́й;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дэрыва́цыя, ‑і, ж.

Спец.

1. Адвод вады ад галоўнага рэчышча ракі ў бок па канапу.

2. Бакавое адхіленне снарадаў і куль наразной зброі пры палёце.

3. Стварэнне новых слоў ад слова-асновы.

[Ад лац. derivatio — адвядзенне, адхіленне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Па́трубак 1 ’кароткая труба, адвод ад асноўнага рэзервуара’ (ТСБМ). З рус. па́трубок ’меншае адгалінаванне трубы’. Утворана на рус.-моўнай тэрыторыі пры дапамозе прыстаўкі па‑ (< прасл. ‑pa) і суфікса ‑ъkъ ад труба́ (гл.).

Патрубак 2 ’салавей заходні’ (Інстр. II). Няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

отвраще́ние ср.

1. уст. (действие) адваро́чванне, -ння ср.; адхіле́нне, -ння ср., адвядзе́нне, -ння ср., адво́д, -ду м.; см. отвраща́ть;

2. (брезгливость) агі́да, -ды ж.;

пита́ть отвраще́ние га́дзіцца (чым-небудзь), адчува́ць агі́ду.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)