ада́маў
прыметнік, прыналежны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
ада́маў |
ада́мава |
ада́мава |
ада́мавы |
| Р. |
ада́мавага |
ада́мавай ада́мавае |
ада́мавага |
ада́мавых |
| Д. |
ада́маваму |
ада́мавай |
ада́маваму |
ада́мавым |
| В. |
ада́маў (неадуш.) ада́мавага (адуш.) |
ада́маву |
ада́мава |
ада́мавы (неадуш.) ада́мавых (адуш.) |
| Т. |
ада́мавым |
ада́мавай ада́маваю |
ада́мавым |
ада́мавымі |
| М. |
ада́мавым |
ада́мавай |
ада́мавым |
ада́мавых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ада́маў
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
ада́маў |
ада́мава |
ада́мава |
ада́мавы |
| Р. |
ада́мавага |
ада́мавай ада́мавае |
ада́мавага |
ада́мавых |
| Д. |
ада́маваму |
ада́мавай |
ада́маваму |
ада́мавым |
| В. |
ада́маў (неадуш.) ада́мавага (адуш.) |
ада́маву |
ада́мава |
ада́мавы (неадуш.) ада́мавых (адуш.) |
| Т. |
ада́мавым |
ада́мавай ада́маваю |
ада́мавым |
ада́мавымі |
| М. |
ада́мавым |
ада́мавай |
ада́мавым |
ада́мавых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ада́маў: ~мава галава́ ада́мова голова́;
а. я́блык — ада́мово я́блоко
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ада́маў, ‑ва.
У выразах: адамава галава гл. галава; адамаў агонь гл. агонь; адамаў яблык гл. яблык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ада́м
назоўнік, уласны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
Ада́м |
Ада́мы |
| Р. |
Ада́ма |
Ада́маў |
| Д. |
Ада́му |
Ада́мам |
| В. |
Ада́ма |
Ада́маў |
| Т. |
Ада́мам |
Ада́мамі |
| М. |
Ада́ме |
Ада́мах |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
◎ Кі́стачка ’вонкавая выпукласць храпіча дыхальнага горла, гарляк’, «адамаў яблык» (Дразд.). Гл. кіста, кісць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ада́мов / ада́мова голова́ ада́мава галава́;
ада́мово я́блоко анат. ада́маў я́блык, кады́к.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
я́блык, -а, мн. -і, -аў, м.
Плод яблыні.
Летні сорт яблыкаў.
Я. ад яблыні недалёка адкочваецца (прыказка пра таго, хто атрымаў у спадчыну дрэнныя звычкі ад бацькі, маці).
○ Адамаў яблык — кадык.
Вочны яблык — шарападобнае цела вока.
◊
У яблыкі — з цёмнымі круглымі плямамі на поўсці (пра коней).
Яблыку няма дзе ўпасці — надта цесна.
Яблык разладу (кніжн.) — прычына, прадмет спрэчкі, сваркі, разладу [паводле старажытнага грэчаскага міфа пра кінуты багіняй разладу Эрыдай яблык з надпісам «найпрыгажэйшай» і як з-за гэтага ўзнікла спрэчка паміж багінямі Герай, Афінай і Афрадытай].
|| памянш. я́блычак, -чка, мн. -чкі, -чкаў, м.
|| прым. я́блычны, -ая, -ае.
Я. сок (з яблыкаў).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кадык, гарляк □ адамаў яблык
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
я́блык м. я́блоко ср.;
○ ада́маў я. — анат. ада́мово я́блоко;
во́чны я. — анат. глазно́е я́блоко;
◊ я. разла́ду — я́блоко раздо́ра;
у ~кі — (о масти лошадей) в я́блоках;
збіць на го́ркі я. — изби́ть до полусме́рти;
~ку няма́ дзе ўпа́сці — я́блоку не́где упа́сть;
я. ад я́блыні недалёка адко́чваецца (па́дае) — посл. я́блоко от я́блони недалеко́ па́дает
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)