агрэ́сар, -а, мн. -ы, -аў, м.
Той, хто ўчыняе агрэсію; захопнік.
Даць адпор агрэсару.
|| прым. агрэ́сарскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
агрэ́сар
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
агрэ́сар |
агрэ́сары |
| Р. |
агрэ́сара |
агрэ́сараў |
| Д. |
агрэ́сару |
агрэ́сарам |
| В. |
агрэ́сара |
агрэ́сараў |
| Т. |
агрэ́сарам |
агрэ́сарамі |
| М. |
агрэ́сару |
агрэ́сарах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
агрэ́сар, ‑а, м.
Той, хто нападае, ажыццяўляе агрэсію; захопнік. Імперыялістычны агрэсар. Патэнцыяльны агрэсар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Агрэ́сар, агрэсія. Запазычана праз рускую мову (Крукоўскі, Уплыў, 76) з нямецкай (агрессор) і французскай (агрессия) (XX ст.). (Шанскі, 1, А, 43).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
агре́ссор агрэ́сар, -ра м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
экспансіяні́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.
Агрэсар, прыхільнік экспансіі.
|| прым. экспансіяні́сцкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падпа́льшчык, -а, мн. -і, -аў, м.
Той, хто наўмысна ўчыніў пажар.
Падпальшчыкаў знайсці не ўдалося.
◊
Падпальшчык вайны (пагард.) — той, хто вядзе прапаганду захопніцкай вайны; агрэсар.
|| ж. падпа́льшчыца, -ы, мн. -ы, -чыц.
|| прым. падпа́льшчыцкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
налётчык, ‑а, м.
Той, хто займаецца налётамі; грабежнік. Злавіць налётчыка. // перан. Пра таго, хто робіць налёты з мэтай ваеннага захопу, прыгнёту; агрэсар. Фашысцкія налётчыкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Насту́пны ’наступаючы, чарговы, прышлы, які мае наступіць’ (Нас., Гарэц., Некр. і Байк., ТСБМ), насту́пнік ’нашчадак, пераемнік; намеснік’ (Нас., Гарэц., Некр. і Байк., ТСБМ), насту́пца ’тс’ (Нас.), укр. насту́пний ’наступаючы, чарговы’, насту́пник ’пераемнік; нашчадак’, польск. następny ’наступны, маючы адбыцца; спадчынны; наступальны, агрэсіўны’ następnik, następca ’нашчадак, пераемнік; агрэсар’. Арэал распаўсюджання сведчыць аб беларуска-ўкраінска-польскай семантычнай інавацыі, параўн. славен. nastopen ’уступны’, серб.-харв. на́ступни ’наступальны; што мае характар прыступаў’ і іншыя ўтварэнні на базе *nastǫpiti, гл. ступа́ць. У іншых славян значэнне ’наступны’ перадаецца словамі, утворанымі ад *slědъ, *slěditi, параўн. рус. сле́дующий, балг. сле́дващ, макед. следен, серб.-харв. слѐдећи, славен. naslednji.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)