да́насць, -і, ж. (спец.).

Тое, што дадзена, што маецца ў наяўнасці; аб’ектыўная рэчаіснасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аб’екты́ўны, -ая, -ае.

1. Які існуе паза намі як аб’ект (у 1 знач.) або звязаны са знешнімі ўмовамі, незалежна ад чыёй-н. волі.

Аб’ектыўныя прычыны.

Аб’ектыўная рэчаіснасць.

2. Пазбаўлены суб’ектывізму, праўдзівы, бесстаронні.

А. падыход.

Аб’ектыўная ацэнка.

|| наз. аб’екты́ўнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

объекти́вный аб’екты́ўны;

объекти́вная и́стина аб’екты́ўная і́сціна.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

аб’екты́ўны, ‑ая, ‑ае.

1. Які існуе па-за свядомасцю і незалежна ад яе. Аб’ектыўная неабходнасць капіталізму, які перарос у імперыялізм, нарадзіла імперыялісцкую вайну. Ленін.

2. Бесстаронні, праўдзівы, пазбаўлены суб’ектывізму. Аб’ектыўны вывад. □ Ніводзін аб’ектыўны чалавек не можа адмаўляць, што ўплыў краін сацыялізма на ход сусветных падзей становіцца ўсё мацнейшым, усё глыбейшым. Брэжнеў.

•••

Аб’ектыўная ісціна гл. ісціна.

Аб’ектыўная рэальнасць гл. рэальнасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аб’екты́ўны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. аб’екты́ўны аб’екты́ўная аб’екты́ўнае аб’екты́ўныя
Р. аб’екты́ўнага аб’екты́ўнай
аб’екты́ўнае
аб’екты́ўнага аб’екты́ўных
Д. аб’екты́ўнаму аб’екты́ўнай аб’екты́ўнаму аб’екты́ўным
В. аб’екты́ўны (неадуш.)
аб’екты́ўнага (адуш.)
аб’екты́ўную аб’екты́ўнае аб’екты́ўныя (неадуш.)
аб’екты́ўных (адуш.)
Т. аб’екты́ўным аб’екты́ўнай
аб’екты́ўнаю
аб’екты́ўным аб’екты́ўнымі
М. аб’екты́ўным аб’екты́ўнай аб’екты́ўным аб’екты́ўных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

аб’екты́ўны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. аб’екты́ўны аб’екты́ўная аб’екты́ўнае аб’екты́ўныя
Р. аб’екты́ўнага аб’екты́ўнай
аб’екты́ўнае
аб’екты́ўнага аб’екты́ўных
Д. аб’екты́ўнаму аб’екты́ўнай аб’екты́ўнаму аб’екты́ўным
В. аб’екты́ўны (неадуш.)
аб’екты́ўнага (адуш.)
аб’екты́ўную аб’екты́ўнае аб’екты́ўныя (неадуш.)
аб’екты́ўных (адуш.)
Т. аб’екты́ўным аб’екты́ўнай
аб’екты́ўнаю
аб’екты́ўным аб’екты́ўнымі
М. аб’екты́ўным аб’екты́ўнай аб’екты́ўным аб’екты́ўных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

імаве́рнасць, -і, ж.

1. гл. імаверны.

2. Аб’ектыўная магчымасць ажыццяўлення чаго-н.

3. Ступень абгрунтаванасці, верагоднасць, дапушчальнасць.

Ступень імавернасці чаго-н.

Тэорыя імавернасцей — раздзел матэматыкі, які вывучае заканамернасці выпадковых з’яў.

|| прым. імаве́рнасны, -ая, -ае (спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спрашчэ́нскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да спрашчэнства, спрашчэнца, уласцівы ім. Але крытыка бывае розная: слушная, аб’ектыўная і, на жаль, вульгарызатарская, спрашчэнская. «ЛіМ».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

і́сціна, -ы, ж.

1. У філасофіі: адэкватнае адлюстраванне ў свядомасці суб’екта таго, што існуе аб’ектыўна.

Аб’ектыўная і.

Імкненне да ісціны.

2. Тое, што і праўда.

Яго словы блізкія да ісціны.

3. Сцверджанне, меркаванне, праверанае практыкай, вопытам, выяўленае навукай.

Старыя ісціны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

субста́нцыя, ‑і, ж.

1. Аб’ектыўная рэальнасць, матэрыя ў адзінства ўсіх форм яе руху. Матэрыяльная субстанцыя.

2. Першааснова, сутнасць усіх рэчаў і з’яў. Субстанцыя глебы.

[Лац. substantia.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)