Аб’ектыўная ісціна, гл. Ісціна

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

Аб’ектыўная рэальнасць 1/19—20; 8/25; 9/229

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

АБ’ЕКТЫ́ЎНАЯ І́СЦІНА,

гл. ў арт. Ісціна.

т. 1, с. 20

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АБ’ЕКТЫ́ЎНАЯ РЭА́ЛЬНАСЦЬ,

сукупнасць незалежных ад чалавечай свядомасці аб’ектаў, сувязяў, адносін, узаемадзеянняў, працэсаў, аб’яднаных у нежывыя, жывыя і сац.-арганізаваныя сістэмы. Жывыя сістэмы ўключаюць усю сукупнасць арганізмаў, здольных да самаўзнаўлення на аснове генетычнай інфармацыі. Сац.-арганізаваныя сістэмы — гэта сукупнасць індывідуумаў і іх згуртаванняў, якія падтрымліваюць сваё існаванне праз пераўтварэнне навакольнай рэчаіснасці. У структуру такіх сістэм уваходзяць таксама створаныя чалавекам тэхн. сістэмы, з дапамогай якіх ён больш паспяхова асвойвае рэчаіснасць. Унутраная падпарадкаванасць і сістэмная арганізацыя, якімі валодае аб’ектыўная рэальнасць, законы яе эвалюцыі складаюць найважнейшы элемент даследаванняў. З улікам характару аспектаў аб’ектыўнай рэальнасці, якія даследуе тая ці інш. дысцыпліна, вылучаюць фіз. рэальнасць, біял. рэальнасць і г.д. і адпаведна карціну фіз. рэальнасці, карціну біял. рэальнасці і г.д. як найбольш буйныя блокі ведаў. Агульныя характарыстыкі аб’ектыўнай рэальнасці адлюстроўвае агульнанавук. карціна сусвету.

Літ.:

Идеалы и нормы научного исследования. Мн., 1981;

Пригожин И., Сонгере И. Порядок из хаоса: Новый диалог человека с природой. М., 1986;

Проблемы познания социальной реальности. М., 1990.

У.К.Лукашэвіч.

т. 1, с. 20

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

да́насць, -і, ж. (спец.).

Тое, што дадзена, што маецца ў наяўнасці; аб’ектыўная рэчаіснасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аб’екты́ўны, -ая, -ае.

1. Які існуе паза намі як аб’ект (у 1 знач.) або звязаны са знешнімі ўмовамі, незалежна ад чыёй-н. волі.

Аб’ектыўныя прычыны.

Аб’ектыўная рэчаіснасць.

2. Пазбаўлены суб’ектывізму, праўдзівы, бесстаронні.

А. падыход.

Аб’ектыўная ацэнка.

|| наз. аб’екты́ўнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

объекти́вный аб’екты́ўны;

объекти́вная и́стина аб’екты́ўная і́сціна.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

аб’екты́ўны, ‑ая, ‑ае.

1. Які існуе па-за свядомасцю і незалежна ад яе. Аб’ектыўная неабходнасць капіталізму, які перарос у імперыялізм, нарадзіла імперыялісцкую вайну. Ленін.

2. Бесстаронні, праўдзівы, пазбаўлены суб’ектывізму. Аб’ектыўны вывад. □ Ніводзін аб’ектыўны чалавек не можа адмаўляць, што ўплыў краін сацыялізма на ход сусветных падзей становіцца ўсё мацнейшым, усё глыбейшым. Брэжнеў.

•••

Аб’ектыўная ісціна гл. ісціна.

Аб’ектыўная рэальнасць гл. рэальнасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аб’екты́ўны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. аб’екты́ўны аб’екты́ўная аб’екты́ўнае аб’екты́ўныя
Р. аб’екты́ўнага аб’екты́ўнай
аб’екты́ўнае		 аб’екты́ўнага аб’екты́ўных
Д. аб’екты́ўнаму аб’екты́ўнай аб’екты́ўнаму аб’екты́ўным
В. аб’екты́ўны (неадуш.)
аб’екты́ўнага (адуш.)		 аб’екты́ўную аб’екты́ўнае аб’екты́ўныя (неадуш.)
аб’екты́ўных (адуш.)
Т. аб’екты́ўным аб’екты́ўнай
аб’екты́ўнаю		 аб’екты́ўным аб’екты́ўнымі
М. аб’екты́ўным аб’екты́ўнай аб’екты́ўным аб’екты́ўных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

аб’екты́ўны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. аб’екты́ўны аб’екты́ўная аб’екты́ўнае аб’екты́ўныя
Р. аб’екты́ўнага аб’екты́ўнай
аб’екты́ўнае		 аб’екты́ўнага аб’екты́ўных
Д. аб’екты́ўнаму аб’екты́ўнай аб’екты́ўнаму аб’екты́ўным
В. аб’екты́ўны (неадуш.)
аб’екты́ўнага (адуш.)		 аб’екты́ўную аб’екты́ўнае аб’екты́ўныя (неадуш.)
аб’екты́ўных (адуш.)
Т. аб’екты́ўным аб’екты́ўнай
аб’екты́ўнаю		 аб’екты́ўным аб’екты́ўнымі
М. аб’екты́ўным аб’екты́ўнай аб’екты́ўным аб’екты́ўных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)