абтрапа́ны
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
абтрапа́ны |
абтрапа́ная |
абтрапа́нае |
абтрапа́ныя |
| Р. |
абтрапа́нага |
абтрапа́най абтрапа́нае |
абтрапа́нага |
абтрапа́ных |
| Д. |
абтрапа́наму |
абтрапа́най |
абтрапа́наму |
абтрапа́ным |
| В. |
абтрапа́ны (неадуш.) абтрапа́нага (адуш.) |
абтрапа́ную |
абтрапа́нае |
абтрапа́ныя (неадуш.) абтрапа́ных (адуш.) |
| Т. |
абтрапа́ным |
абтрапа́най абтрапа́наю |
абтрапа́ным |
абтрапа́нымі |
| М. |
абтрапа́ным |
абтрапа́най |
абтрапа́ным |
абтрапа́ных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
абтрапа́ны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
абтрапа́ны |
абтрапа́ная |
абтрапа́нае |
абтрапа́ныя |
| Р. |
абтрапа́нага |
абтрапа́най абтрапа́нае |
абтрапа́нага |
абтрапа́ных |
| Д. |
абтрапа́наму |
абтрапа́най |
абтрапа́наму |
абтрапа́ным |
| В. |
абтрапа́ны (неадуш.) абтрапа́нага (адуш.) |
абтрапа́ную |
абтрапа́нае |
абтрапа́ныя (неадуш.) абтрапа́ных (адуш.) |
| Т. |
абтрапа́ным |
абтрапа́най абтрапа́наю |
абтрапа́ным |
абтрапа́нымі |
| М. |
абтрапа́ным |
абтрапа́най |
абтрапа́ным |
абтрапа́ных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
абтрапа́ны
дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
абтрапа́ны |
абтрапа́ная |
абтрапа́нае |
абтрапа́ныя |
| Р. |
абтрапа́нага |
абтрапа́най абтрапа́нае |
абтрапа́нага |
абтрапа́ных |
| Д. |
абтрапа́наму |
абтрапа́най |
абтрапа́наму |
абтрапа́ным |
| В. |
абтрапа́ны (неадуш.) абтрапа́нага (адуш.) |
абтрапа́ную |
абтрапа́нае |
абтрапа́ныя (неадуш.) абтрапа́ных (адуш.) |
| Т. |
абтрапа́ным |
абтрапа́най абтрапа́наю |
абтрапа́ным |
абтрапа́нымі |
| М. |
абтрапа́ным |
абтрапа́най |
абтрапа́ным |
абтрапа́ных |
Кароткая форма: абтрапа́на.
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
абтрапа́ны
1. обтрёпанный, отрёпанный; обо́дранный; см. абтрапа́ць 1;
2. см. атрапа́ны 1
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абтрапа́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад абтрапаць.
2. у знач. прым. Паношаны, падраны ад доўгага ўжывання. [Чыжык] найбольш дзівіўся на схуднелыя твары новых сяброў, на абтрапанае, бруднае адзенне, на абутак, з-пад падэшваў якога відаць былі босыя ногі. Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
отрёпанный разг. абтрапа́ны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
обтрёпанный абтрапа́ны, абадра́ны, абшарпа́ны; (о подоле) абдры́паны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Мытрахля́сьце, мытрахлясці ’абтрапаны падол вопраткі, адзення’ (Касп., Сл. Эп.-Шып.). Да матрахлясы (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Раме́ха (рэме́ха) ’грубае самаробнае палатно, зрэб’е’ (ТС). Разам з рус. рему́ха ’старое парванае адзенне’ звязваецца з рэ́мень (гл.), параўн. рамушо́к, раму́шак ’папружка, раменьчык’, і ўзыходзіць да ’вузкая палоска матэрыі; абтрапаны край матэрыі’, гл. рамузі́ніна, ра́мец.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Стрэ́паць ‘паводзячы вушамі, прыслухоўвацца’ (іўеў., ЛА, 1), стрэ́пацца ‘рабіць асцярожныя, слабыя шорахі’ (маладз., Янк. Мат.), стрэ́паны ‘апантаны : леціць, як стрэпаны (ТС), стро́паны (стрёпаный) ‘чысценькі, як бы адлупцаваны; што ачуняў ад лупцоўкі’: побѣгъ, якъ стрёпапый (Нас.), стрэ́паны ‘зношаны, падраны’ (Сцяшк. Сл.). Хутчэй за ўсё, ад трапаць (гл.), параўн. Варбат, Этимология–1985, 24–27 (з аглядам версій паходжання групы слоў з коранем *(s)trep‑, без беларускага матэрыялу), што можна звязаць з укр. страпа́тий, стріпа́тий ‘растрапаны, з настыбурчанымі валасамі’, стрепи́й ‘абтрапаны, кашлаты’, ст.-польск. strzępać ‘баяцца’, sstrzęply ‘напалоханыя’, чэш. střapiti ‘узлахмачваць’, ст.-чэш. střěpěti ‘клапаціцца, уважліва прыглядацца’, якія параўноўваюцца з літ. strim̃pti ‘варухацца; мець сілы’, лат. struopît ‘скакаць, насіцца туды-сюды (пра коней, авечак)’, с.-н.-ням. strampen ‘тупаць нагамі’, stramp ‘туга нацягнуты, нерухома выцягнуты’, гл. Слаўскі, SOr, 18, 255; Новое в рус. этим., 226–228. Адносіны да рус. стряпать ‘даваць корм жывёле; гатаваць ежу’ і інш., паводле Фасмера (3, 786), няясныя, тлумачацца назалізацыяй зыходнага *strep‑ (Варбат, там жа, 25). Параўн. стропіцца (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)