абадо́к

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. абадо́к абадкі́
Р. абадка́ абадко́ў
Д. абадку́ абадка́м
В. абадо́к абадкі́
Т. абадко́м абадка́мі
М. абадку́ абадка́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

абадо́к, -дка́, мн. -дкі́, -дко́ў, м.

1. Памянш. да вобад; невялікі абруч або паўкруг, які ахоплівае што-н.

2. Вузкая палоска, якая акаймоўвае што-н.

Залацісты а. хмары.

|| прым. абадко́вы, -ая, -ае (спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абадо́к, -дка́ м. ободо́к

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абадо́к, ‑дка, м.

1. Памянш. да вобад; невялікі абруч або паўкруг, які ахоплівае што‑н. [Гаўрусь Каляда] адамкнуў вялізны замок, выняў абадок са скабы, і скрыпучая палавіна гуменных варот адчынілася. Брыль.

2. Аблямоўка, вузкая палоска, якая акаймоўвае што‑н. Вецер зусім сціх, а з-за лесу пачала выпаўзаць шэра-сіняя хмара, акаймаваная залатым абадком чэрвеньскага сонца. Грахоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

во́бад, -а, М -дзе, мн. абады́, -о́ў, м.

1. Вонкавая частка кола, на якую нацягваецца шына.

2. Частка некаторых прадметаў, прыстасаванняў у выглядзе кольца, авала.

В. блока.

В. тэніснай ракеткі.

|| памянш. абадо́к, -дка́, мн. -дкі́, -дко́ў, м.

|| прым. або́дны, -ая, -ае, абадо́вы, -ая, -ае і абадо́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ободо́к уменьш. абадо́к, -дка́ м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абе́чак, -чка, мн. -чкі, -чкаў, м.

Лубяны абадок у рэшаце, сіце і пад.

|| прым. абе́чкавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ако́лышак, -шка, мн. -шкі, -шкаў, м.

Частка некаторых галаўных убораў — абадок, да якога прымацоўваецца верх і які непасрэдна аблягае галаву.

Шапка з чырвоным аколышкам.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ве́нца, ‑а, н.

Абадок, які ахоплівае што‑н. Венца снарада.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гурці́ць

‘набіваць на манеце рабро, абадок (гурціць манеты); збіраць, зганяць каго-небудзь у гурт’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. гурчу́ гурці́м
2-я ас. гурці́ш гурціце́
3-я ас. гурці́ць гурця́ць
Прошлы час
м. гурці́ў гурці́лі
ж. гурці́ла
н. гурці́ла
Загадны лад
2-я ас. гурці́ гурці́це
Дзеепрыслоўе
цяп. час гурцячы́

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)