абабі́ць, -б’ю́, -б’е́ш, -б’е́, -б’ём, -б’яце́, -б’ю́ць; -бі́ты; зак., што.

1. Удараючы, прымусіць адпасці што-н., ачысціць ад чаго-н., атрэсці (разм.).

А. яблыню.

2. Пашкодзіць паверхню чаго-н.

А. палец.

А. тынк.

3. Прыбіць, пакрыўшы, абцягнуўшы чым-н.

А. дзверы дэрмацінам.

4. Зрабіць прыгодным для язды.

А. дарогу.

◊

Абабіць капейку (разм.) — зарабіць грошай.

|| незак. абабіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і абіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1—3 знач.).

|| наз. абабіва́нне, -я, н. і абі́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. (да 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абабі́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. абаб’ю́ абаб’ё́м
2-я ас. абаб’е́ш абаб’яце́
3-я ас. абаб’е́ абаб’ю́ць
Прошлы час
м. абабі́ў абабі́лі
ж. абабі́ла
н. абабі́ла
Загадны лад
2-я ас. абабі́ абабі́це
Дзеепрыслоўе
прош. час абабі́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

абабі́ць сов.

1. (материей, жестью) оби́ть; (досками, тёсом — ещё) обши́ть;

2. (ударяя, заставить отвалиться) сбить, оби́ть;

3. ссади́ть;

абабі́ць па́лец — ссади́ть па́лец;

абабі́ць ло́каць — ссади́ть ло́коть;

4. оби́ть, обмолоти́ть, вы́колотить;

абабі́ць лён — оби́ть (обмолоти́ть) лён;

5. обката́ть, уката́ть; уе́здить;

абабі́ць даро́гу — обката́ть (уката́ть, уе́здить) доро́гу

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абабі́ць, ‑б’ю́, ‑б’е́ш, ‑б’е́; ‑б’ём, ‑б’яце́; зак., каго-што.

1. Удараючы, прымусіць адпасці што‑н. Абабіць яблык. Абабіць расу. □ [Апанас] абабіў попел з папяросы і скрывіўся ад дыму. Пестрак. // Удараючы, ачысціць ад чаго‑н. Неўзабаве.. [Чарнавус] павольна адчыніў дзверы ў сенцы, па зімняй прывычцы абабіў аб падлогу боты. Кулакоўскі. // Абмалаціць. Наперадзе чакала работа цяжкая і доўгая: малацьба. Абабіць цапамі ўсю збажыну нялёгка. Чарнышэвіч.

2. Пашкодзіць паверхню чаго‑н., прымусіць адпасці. Абабіць палец. Абабіць тынк. // Абнасіць з краёў вопратку. Абабіць рукавы.

3. Прыбіць, пакрыўшы, абцягнуўшы чым‑н. Абабіць дзверы дэрмацінам. □ [Дзеці] укапалі слупкі, абабілі аполкамі, навазілі з саўгаснай гантарэзкі пілавіння. Пальчэўскі.

4. Зрабіць прыгодным для язды. Абабіць дарогу.

•••

Абабіць капейку — зарабіць грошай. [Ціток:] — Сваю ж гаспадарку кідаеш, каб хаця капейку якую абабіць. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абіва́ць гл. абабіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

акалаці́ць, -лачу́, -ло́ціш, -ло́ціць; -ло́чаны; зак., што.

1. Абабіць калоцячы, абтрэсці.

А. грушы.

2. Уручную абмалаціць, абабіць (снапы жыта).

А. жыта.

|| незак. акало́чваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

околоти́ть сов. абабі́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

наабіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; зак., чаго.

Абабіць вялікую колькасць чаго-н.

Вецер наабіваў яблыкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

обби́ть сов., разг. абабі́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абтрапа́ць, -раплю́, -рэ́плеш, -рэ́пле; -рапі́; -рапа́ны; зак., што.

1. Абабіць, стрэсці што-н. з чаго-н.

А. пыл з адзення.

2. Ачысціць трапаннем (лён, пяньку).

А. валакно.

3. Падраць, абабіць, абнасіць па краях (пра вопратку).

А. рукавы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)