пала́таны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад палатаць.
2. у знач. прым. З латкамі, залатаны. Скінула [Люба] з сябе зрэбную і палатаную бялізну і надзела новую, тонкую. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
памы́цца, ‑мыюся, ‑мыешся, ‑маецца; зак.
Памыць сябе, вымыцца. Трэба было даць людзям памыцца ў лазнях, адпачыць пасля гарачай пары сенакосу. Асіпенка. — Бяжы, сынок, на кухню, памыйся хаця. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пераро́стак, ‑тка, м.
Падростак, які старэй па сваіх гадах, чым патрэбна для чаго‑н. Вучань-пераростак. □ Пасля вызвалення .. [Пётр] палічыў сябе пераросткам і адмовіўся пайсці ў пяты клас. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рабале́пстваваць, ‑ствую, ‑ствуеш, ‑ствуе; незак.
Весці сябе рабалепна, па-рабску перад кім‑н. Калі Мікіта Лазун ненавідзіць беднату, то ў адносінах да багатых ён гатовы рабалепстваваць, уніжацца. Хромчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
развар’ява́цца, ‑вар’ююся, ‑вар’юешся, ‑вар’юецца; зак.
Разм. Павесці сябе падобна вар’яту; раскрычацца. Часта льга было пачуць, як жанчыны крычаць на дзяцей: — Чаго вы развар’яваліся, як Пархвен каля пеўня! Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стрэ́сціся, страсецца; пр. стрэслася; зак.
Разм. Здарыцца, адбыцца. А .. [сяляне] ж цяпер самі — улада. Толькі адкрый ім вочы, каб паверылі ў сябе, каб зразумелі, што стрэслася ў свеце. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уго́днічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Весці сябе ўгодліва; паддобрывацца да каго‑н., удыгаць перад кім‑н. Справу Пуліхава разглядаў іншы суд. Суд, які ўгоднічаў, патураў, прыслужваўся. Мехаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чу́вствовать несов. адчува́ць; пачува́ць; (со словом себя — ещё) пачува́цца;
чу́вствовать хо́лод адчува́ць хо́лад;
чу́вствовать ра́дость адчува́ць ра́дасць;
чу́вствовать му́зыку адчува́ць му́зыку;
чу́вствовать боль в ноге́ адчува́ць боль у назе́;
чу́вствовать себя́ лу́чше адчува́ць (пачува́ць) сябе́ (пачува́цца) лепш;
◊
как вы себя́ чу́вствуете? (вопрос о состоянии здоровья) як вы сябе́ пачува́еце (адчува́еце)?, як вы пачува́ецеся?, як вы ма́ецеся?;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Пы́пці ’кіпці, вялікія кіпцюры’ (Бяльк.), пыпты ’пальцы на руках’ (Растарг.). Экспрэсіўнае ўтварэнне ад пыпець ’нарост; ціпун’ (гл.), збліжанае з кіпець ’пазногаць, кіпцюр’ (гл.), параўн. і кіпіць ’ціпун’ (гл.). Звяртае на сябе ўвагу паралелізм слоў балг. пішам ’дакранацца пальцам’ і піша, пітка ’ціпун’, паводле БЕР, 5, 245, не звязаных паміж сабой.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
засво́іць, ‑свою, ‑своіш, ‑своіць; зак., што і з дадан. сказам.
1. Успрыняўшы што‑н. новае або чужое, зрабіць уласцівым, прывычным для сябе. Засвоіць правілы паводзін. □ Каліноўскі цвёрда засвоіў ад вялікіх рускіх рэвалюцыянераў-дэмакратаў.., што адзіным сродкам знішчэння самаўладства і ліквідацыі памешчыцкага землеўладання з’яўляецца ўзброенае паўстанне. Лушчыцкі.
2. Добра зразумеўшы што‑н., запомніць, вывучыць. Засвоіць курс сярэдняй школы.
3. Перапрацаваўшы, увабраць у сябе, спажыць (пра пажыўныя рэчывы). Засвоіць пажыўныя рэчывы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)