фурункулёз, ‑у. м.

Спец. Захворванне, пры якім на целе паяўляецца многа фурункулаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цюга́, выкл.

Крык сабакам пры цкаванні звера ў значэнні: бяры!, лаві!, хапай!

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чаранкава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; незак., што.

Разводзіць, вырошчваць расліны пры дапамозе чаранкоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

электрадрэна́ж, ‑у, м.

Асушэнне і ўмацаванне слабых грунтаў пры дапамозе электрычнай энергіі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыдыха́нне, ‑я, н.

1. Гук, які ўтвараецца пры выдыху ў вымаўленні, спевах і пад. Гаварыць з прыдыханнем.

2. Спец. Гартанны гук, які ўтвараецца пры дапамозе трэння струменю паветра аб краі збліжаных, але ненапружаных галасавых звязак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

смі́рна ​1, прысл.

Навыцяжку, не варушачыся і не размаўляючы (пра стойку пры камандзе). Стаяла некалькі вінтовак, састаўленых у козлы, чатыры паліцаі пры ўваходзе партызан зам[е]рлі па стойцы «смірна». Навуменка.

смі́рна ​2, ‑ы, ж.

Пахучая смала.

[Грэч. smyrna.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хірургі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да хірургіі. Хірургічная клініка. Хірургічная практыка. // Які выкарыстоўваецца пры аперацыях. Хірургічныя нажніцы. // Які ажыццяўляецца пры дапамозе хірургіі. Хірургічная аперацыя. □ Марыя Хведараўна зразумела ўжо, што тут неабходна хірургічнае ўмяшанне. Марціновіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вось², часц. указ.

1. Ужыв. для ўказання на ўсё, што знаходзіцца або адбываецца ў непасрэднай блізкасці, непасрэдна перад вачамі або нібы перад вачамі.

Вось і наш аўтобус.

Вось тут прысядзем.

Вось гэтыя рэчы.

2. Ужыв. для ўказання на паслядоўную змену падзей, з’яў і пад., на раптоўнае і нечаканае іх паяўленне.

Усё сціхла, але вось зноў пачуўся нейкі шум.

3. Ужыв. пры выкананні якіх-н. эмоцый у клічных сказах разам з указаннем на прадмет, з’яву.

Ах, вось які ён чалавек!

Вось здарэнне дык здарэнне!

4. У спалучэнні з пытальным займеннікам і прыслоўем надае ім сэнс указання на што-н. у адпаведнасці з іх знач. (з націскам на слове «вось»).

Вось што я вам скажу.

Вось у чым сутнасць.

Вось якая справа.

Вось куды трапіў.

5. Ужыв. для большай выразнасці, звычайна ўзмацняючы, падкрэсліваючы значэнне наступнага слова.

Вось вы мне і патрэбны.

Вось і я пра гэта кажу.

6. Ужыв. замест звязкі пры іменным выказніку.

Добрасумленная і высокапрадукцыйная праца — вось гарантыя нашых поспехаў.

◊

Вось-вось (разм.) —

1) вось іменна, менавіта так;

2) зараз, неўзабаве.

Бацька вось-вось павінен прыйсці.

Вось вам! — атрымай(це) па заслугах.

Вось дык (разм., іран.) — ужыв. для выражэння агульнай ацэнкі чаго-н.

Вось дык гулец!

Вось дык сіла!

Вось...дык (разм.) — афармляе сказ са знач. ацэнкі або вялікай ступені праяўлення чаго-н.

Вось спецыяліст дык спецыяліст!

Вось стараецца дык стараецца!

Вось і — ужыв. пры ўказанні на завяршэнне чаго-н., наступленне чаго-н. жаданага, чаканага.

Вось і прыйшлі.

Вось і мы.

Вось і ўсё (ужыв. пры заканчэнні гаворкі ў знач. больш няма чаго дадаць).

Вось табе і... (разм.) — пачынае гаворку пра тое, што аказалася не такім, як чакалася.

Вось табе і адпачылі!

Вось табе і свята!

Вось табе і на або вось табе і раз або вось табе і маеш (разм.) — вокліч з выпадку чаго-н. нечаканага, выказванне здзіўлення, расчаравання.

Вось так — ужыв. пры выказванні пагарды, знявагі.

Вось яно што! або вось яно як! — выражэнне здзіўлення або ўразумення.

Вось яшчэ! (разм.) — ужыв. пры адмаўленні чаго-н., пры нязгодзе з чым-н. або пры адмоўных адносінах да чаго-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жаўту́ха, -і, ДМ -ту́се, ж.

1. Жоўтая афарбоўка скуры і слізістых абалонак, што назіраецца пры захворванні печані, жоўцевых шляхоў і інш.

2. Тое, што і гепатыт (разм.).

|| прым. жаўту́шны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жэле́, нескл., н.

1. Салодкая студзяністая страва, прыгатаваная з жэлаціну, фруктовых і ягадных сокаў, малака і пад.

2. Студзяністая маса, якая атрымліваецца пры працяглай варцы мяса, рыбы, касцей.

|| прым. жэле́йны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)