дзевяці...
Першая састаўная частка складаных слоў; абазначае: а) які мае дзевяць адзінак таго, што паказана ў другой частцы, напрыклад: дзевяцігранны, дзевяціпольны, дзевяціразовы; б) які складаецца з дзевяці адзінак або мерай у дзевяць якіх‑н. адзінак, напрыклад: дзевяцібальны, дзевяціградусны, дзевяцімесячны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзесяці...
Першая састаўная частка складаных слоў; абазначае: а) які мае дзесяць адзіная таго, што паказана ў другой частцы, напрыклад: дзесяцівугольны, дзесяціствольны, дзесяцікратны; б) які складаецца з дзесяці адзінак або мерай у дзесяць якіх‑н. адзінак, напрыклад: дзесяцітонны, дзесяцігадовы, дзесяціграмовы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вачні́цы, ‑ніц; адз. вачніца, ‑ы, ж.
Паглыбленні ў пярэдняй частцы чэрапа, на твары, дзе змяшчаюцца вочы. Твар выцягнуўся, і цёмна-сінія плямы трывала аселі ў вачніцах. Савіцкі. Жорсткі пясок агнявая пустыня Праз вачніцы мае ўсё сыпле і сыпле. Панчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ву́гальны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да вугалю; багаты вугалем. Вугальны пыл, пласт, басейн. // Зроблены з вугалю. Вугальныя электроды. // Які займаецца здабычай вугалю. Вугальная прамысловасць. // Прызначаны для здабычы, захавання, перавозкі вугалю. Вугальны склад. Вугальны камбайн.
•••
Вугальная кіслата гл. кіслата.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пшані́чны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да пшаніцы. Пшанічная салома. □ Як туман,.. мігаюць [лясы] за аўсяным і пшанічным полем. Чорны. // Зроблены, прыгатаваны з зерня пшаніцы. Пшанічная мука. Пшанічны хлеб. □ Віншаваць са шчасцем пойдуць маладых, Каравай пшанічны панясуць да іх. Кляўко.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пяці...,
Першая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае: 1) які мае пяць адзінак таго, што названа ў другой частцы, напрыклад: пяцівугольны, пяцісценка; 2) які складаецца з пяці адзінак або мерай у пяць якіх‑н. адзінак, напрыклад: пяцігадовы, пяціпавярховы, пяціскладовы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пячо́рны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да пячоры. Пячорнае скляпенне. Пячорная цемра. // Які жыве ў пячоры. Пячорныя жывёлы. // Які знаходзіцца ў пячоры. Пячорнае возера.
2. Які адносіцца да перыяду, калі людзі жылі ў пячорах. Пячорны чалавек. Пячорны перыяд.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэлі́квія, ‑і, ж.
1. Прадмет рэлігійнага пакланення, які, паводле ўяўленняў веруючых, мае цудадзейную сілу.
2. Прадмет, які беражліва захоўваецца як памяць аб мінулым. З маленькаю латкай і локцем працёртым Вісіць у кутку на цвіку гімнасцёрка — Мая франтавая рэліквія. Панчанка.
[Ад лац. reliquiae (мн.) — астаткі, астанкі.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саф’я́навы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да саф’яну. Саф’янавая скура. // Зроблены з саф’яну; абцягнуты саф’янам. Мы бачым тут і адзенне з заморскай парчы, і саф’янавыя боты з тонкай і мяккай чырвонай, зялёнай, жоўтай скуры, упрыгожаныя мудрагелістымі ўзорамі. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скрэ́слены, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад скрэсліць.
2. у знач. прым. Пакрыты рознымі лініямі, штрыхамі. Скрэсленая карта.
3. у знач. прым. Які мае многа паправак, закрэсліванняў. Канстанцін Міхайлавіч паказвае скрэсленае партызанскае апавяданне ў адным паважным выданні. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)