павыма́зваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Разм. Вымазаць усё, многае. Павымазваць увесь вазелін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
працерушы́ць, ‑цярушыць; зак.
Церушыць некаторы час (пра дождж, снег). Снег працерушыў увесь дзень.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сусве́т ’увесь свет’, ’зямны шар, Зямля з усім, што існуе на ёй’, ’асобная частка сусвету’ (ТСБМ, Байк. і Некр.), сусьве́т ’усясвет, космас’ (Ласт., Яруш.; Беларусіка, 14, 225), сусве́тный ’усясветны; з усяго свету першы’: сусветны злодзей (Нас.), сусве́тны (сусьве́тны) ’усясветны’, ’што паходзіць з белага свету’ (Гарэц., Яруш., Ласт., Варл.), ’касмічны’ (Беларусіка, 19, 226), сусве́цце ’людзі, наезджыя адусюль’ (Барад.). Рус. сусве́тный ’агульны, усясветны’. Відаць, з першаснага усясвет (гл.), што з’яўляецца калькай ням. Weltall ’сусвет’ < Welt ’свет’ і all‑ ’увесь’, з заменай уся‑ на су- са значэннем сукупнасці (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Му́ткі ’капшук’ (ашм., Сл. ПЗБ). Да муды́, му́дзікі (гл.).
Муткі ’дрыжнік сярэдні, Briza media L.’ (маг., Кіс.). Няясна. Да муці́ць (гл.) ’не даваць спакою, трывожыць’: мяцёлка расліны амаль увесь час непакоіцца; трасецца, дрыжыць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прокоси́ть сов., в разн. знач. пракасі́ць;
прокоси́ть межу́ пракасі́ць мяжу́;
прокоси́ть весь день пракасі́ць уве́сь дзень.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перапужа́ць сов. перепуга́ть; переполоши́ть;
п. дзіця́ — перепуга́ть ребёнка;
п. уве́сь дом — переполоши́ть весь дом
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
рышту́нак, -нку м., разг. снаряже́ние ср.;
уве́сь р. быў сабра́ны — всё снаряже́ние бы́ло со́брано
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
скрэ́сліць сов., разг. исчерка́ть, исчёркать, исчерти́ть;
с. уве́сь ліст — исчерка́ть (исчёркать, исчерти́ть) весь лист
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1. Тое, што і пазяхаць.
З. увесь вечар.
2. Быць няўважлівым, неабачлівым; упускаць зручны выпадак.
З. фігуру за фігурай.
|| зак. празява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 2 знач.).
|| аднакр. зяўну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; зяўнём, зеўняце́, зяўну́ць; -ні́.
|| наз. зява́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перачаса́ць¹, -чашу́, -чэ́шаш, -чэ́ша; -чашы́; -часа́ны і -чэ́саны; зак.
1. што. Расчасаць для прыгатавання пражы ўсё, многае.
П. увесь лён.
2. што. Расчасаць пачэсанае яшчэ раз.
П. кудзелю.
3. каго-што. Прычасаць нанава.
П. валасы.
|| незак. перачэ́сваць, -аю, -аеш, -ае (да 2 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)