грымлі́вы, ‑ая, ‑ае.
Разм. З громам, грымотамі; грымотны. Мінула грымлівае гарачае лета. Самуйлёнак. // Які стварае моцны шум, грукат; грымучы. Грымлівы вадаспад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цяпе́рака, прысл.
Абл. Цяпер. — Цяперака лета, можна і ў зямлянцы пажыць. Сачанка. — Цяперака, дзядок, будзе добра! — казаў.. [Андрэйка], мацаючы рукамі засланку. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Падле́так ’хлопчык або дзяўчынка ў пераходным узросце’ (ТСБМ, Касп.), падле́так (ТС), пудлы́ток (Клім.) ’тс’. Рус. подле́ток, укр. підлі́ток ’тс’. Да ле́та (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пракале́ташні ’колішні, даўні’ (стрэш., Наша слова, 2002 г., 16 кастр.). Да прак (гл.) і лета ’год’ (гл.), аналагічна да пракаветны ’даўні, спрадвечны’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сухуля́т ’сухі лес’ (Дабр.). Магчыма, ад польск. suche lato (гл. сухі, лета), “калі хутка ссыхае сырое дрэва” (Цвяткоў, Запіскі, 2, 1, 53).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ра́зам, прысл.
1. Сумесна з кім-, чым-н.
Працаваць р.
Ходзяць р. боль і радасць.
2. Адначасова (разм.).
Паляцелі птушкі, а р. з імі і цёплае лета.
3. У адзін прыём.
Прачытаць усё р.
4. Усяго (пра агульную суму чаго-н.).
Р. 150 рублёў.
◊
Разам з гэтым — у той жа час, адначасова.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адле́таваць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак.
Прабыць, перажыць лета. Алешына ўжо, канешне, адлетавала, і, гледзячы на яе, сапраўды думалася пра познюю восень. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
здзіў, здзіву, м.
Разм. Дзіва, здзіўленне. Хаця ўсё лета ў той год было пагодлівае, але гэта нядзеля выдалася на здзіў яснай. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ле́тні 1, ‑яя, ‑яе.
Які мае адносіны да лета; звязаны з летам, адбываецца летам. Летняя раніца. Летнія канікулы. Летнія дажджы. □ Летні дзень год корміць. Прыказка. // Які выкарыстоўваецца летам; прызначаны для лета. Летні кінатэатр. □ На .. [настаўніку] было халоднае паліто і летняя шапка. Колас.
ле́тні 2, ‑яя, ‑яе.
Разм. Цеплаваты, хатняй тэмпературы, крыху падагрэты (звычайна пра ваду). Мыцца летняй вадою.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўсве́ту, м.
Палавіна свету. Штогод аж з цэлага паўсвету, З глушы і не з глушы, З’язджаліся ў сяло на лета Мае таварышы. Астрэйка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)