Нары́схраст ’насцеж (пра дзверы)’ (в.-дзв., Шатал.). Змененае наро́схрыст ’тс’, гл. расхры́станы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ро́стул, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Вугал, атрыманы ў выніку расхілення ножак цыркуля і пад.

Шырокі р.

2. Адтуліна, якая ўтвараецца, калі адчыніць двухстворкавае акно, дзверы, вароты; росчын.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нару́жный во́нкавы; (находящийся снаружи) знадво́рны;

нару́жное споко́йствие во́нкавы спако́й;

нару́жная дверь знадво́рныя дзве́ры.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

напаўзачы́нены, ‑ая, ‑ае.

Не шчыльна зачынены. Напаўзачыненыя дзверы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адсо́ўны, ‑ая, ‑ае.

Прыстасаванне для адсоўвання. Адсоўныя дзверы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паднаці́снуць, -ну, -неш, -не; -ні́; зак., на каго-што (разм.).

Тое, што і націснуць (у 1, 2 і 4 знач.).

П. на дзверы.

П. і выканаць заданне.

П. на вучобу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аўтаматы́чны, -ая, -ае.

1. Які з’яўляецца аўтаматам або ажыццяўляецца пры дапамозе аўтамата (у 1 знач.).

А. тормаз.

Дзверы зачыняюцца аўтаматычна (прысл.).

2. Механічны, міжвольны.

Аўтаматычныя рухі.

|| наз. аўтаматы́чнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Ахляпе́сціць (атхляпесціць) ’адчыніць дзверы, вокны (неадабральна)’ (Янк. Мат.). Гукапераймальнае (хляп!). Аднак суфіксацыя застаецца няяснай.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

паперако́швацца, ‑аецца; зак.

Перакасіцца — пра ўсё, многае. Дзверы паперакошваліся.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Варо́ты ’вароты’, ворота ’дзверы ў хляве’ (Шушк.). Ст.-рус. ворота, рус. воро́та, укр. воро́та, польск. wrota, чэш. vrata, ст.-слав. врата, балг. врата́, серб. вра́та ’дзверы’ і г. д. Прасл. *vorta ’вароты, дзверы’ (мн. л. да назоўніка н. р. *vorto ’тс’, які не захаваўся) — утварэнне суфіксам ‑t‑ да прасл. кораня *ver‑: *vor‑ ’адкрываць, закрываць і да т. п.’ Падобныя ўтварэнні ёсць і ў іншых і.-е. мовах: літ. var̃tai мн. л., лат. vàrti мн. л. ’вароты, дзверы’, прус. warto, ст.-англ. weorð, worð ’агароджа каля будынка’, тахар. B wärto, warto ’сад’, ст.-інд. vr̥tís ’агароджа’ (Фасмер, 1, 354–355; Траўтман, 353; Махэк₂, 699; Шанскі, 1, В, 168; Брукнер, 632–633 і інш.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)