Нары́схраст ’насцеж (пра дзверы)’ (в.-дзв., Шатал.). Змененае наро́схрыст ’тс’, гл. расхры́станы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ро́стул, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Вугал, атрыманы ў выніку расхілення ножак цыркуля і пад.

Шырокі р.

2. Адтуліна, якая ўтвараецца, калі адчыніць двухстворкавае акно, дзверы, вароты; росчын.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нару́жный во́нкавы; (находящийся снаружи) знадво́рны;

нару́жное споко́йствие во́нкавы спако́й;

нару́жная дверь знадво́рныя дзве́ры.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адсо́ўны, ‑ая, ‑ае.

Прыстасаванне для адсоўвання. Адсоўныя дзверы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напаўзачы́нены, ‑ая, ‑ае.

Не шчыльна зачынены. Напаўзачыненыя дзверы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аўтаматы́чны, -ая, -ае.

1. Які з’яўляецца аўтаматам або ажыццяўляецца пры дапамозе аўтамата (у 1 знач.).

А. тормаз.

Дзверы зачыняюцца аўтаматычна (прысл.).

2. Механічны, міжвольны.

Аўтаматычныя рухі.

|| наз. аўтаматы́чнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паднаці́снуць, -ну, -неш, -не; -ні́; зак., на каго-што (разм.).

Тое, што і націснуць (у 1, 2 і 4 знач.).

П. на дзверы.

П. і выканаць заданне.

П. на вучобу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Ахляпе́сціць (атхляпесціць) ’адчыніць дзверы, вокны (неадабральна)’ (Янк. Мат.). Гукапераймальнае (хляп!). Аднак суфіксацыя застаецца няяснай.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

паперако́швацца, ‑аецца; зак.

Перакасіцца — пра ўсё, многае. Дзверы паперакошваліся.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Варо́ты ’вароты’, ворота ’дзверы ў хляве’ (Шушк.). Ст.-рус. ворота, рус. воро́та, укр. воро́та, польск. wrota, чэш. vrata, ст.-слав. врата, балг. врата́, серб. вра́та ’дзверы’ і г. д. Прасл. *vorta ’вароты, дзверы’ (мн. л. да назоўніка н. р. *vorto ’тс’, які не захаваўся) — утварэнне суфіксам ‑t‑ да прасл. кораня *ver‑: *vor‑ ’адкрываць, закрываць і да т. п.’ Падобныя ўтварэнні ёсць і ў іншых і.-е. мовах: літ. var̃tai мн. л., лат. vàrti мн. л. ’вароты, дзверы’, прус. warto, ст.-англ. weorð, worð ’агароджа каля будынка’, тахар. B wärto, warto ’сад’, ст.-інд. vr̥tís ’агароджа’ (Фасмер, 1, 354–355; Траўтман, 353; Махэк₂, 699; Шанскі, 1, В, 168; Брукнер, 632–633 і інш.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)