стогн, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Жаласны енк, выкліканы болем або вялікім горам; выражэнне пакуты, адчаю.

Стогны хворых.

2. перан. Пра працяглы гук, шум, гул ад чаго-н.

Цяжкім стогнам аддалося рэха ва ўсіх канцах лесу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

◎ Ко́вардам ’з вялікім высілкам’ (Федар. рук.). Да зваротам. Гл. коварат^.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Рэптушы́ло ’чалавек з вялікім жыватом’ (ТС). Экспрэсіўнае ад рэптух (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

казырка́сты, ‑ая, ‑ае.

З вялікім казырком. Андрэйчыкаў Хведар.. выпрасіў у Васіля казыркастую флоцкую фуражку. М. Стральцоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзе́йны, ‑ая, ‑ае.

Энергічны, актыўны. Прыняць дзейны ўдзел. □ Быў .. [Шашура] чалавекам вельмі дзейным і вялікім выдумшчыкам. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уплята́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да уплесці.

•••

Уплятаць за абедзве шчакі — есці з вялікім апетытам, прагна.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ге́тман, -а, мн. -ы, -аў, м. (гіст.).

1. Ва Украіне ў 16—17 стст.: выбарны начальнік казацкага войска і вярхоўны правіцель.

2. У Вялікім Княстве Літоўскім і Польшчы ў 16—18 стст.: камандуючы войскамі.

|| прым. ге́тманскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Валява́ты ’з вялікім валлём’ (Нік.). Да валлё. Параўн. укр. воластий ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тэльба́та — пра жывёлу з вялікім чэравам (драг., ЛА, 1). Гл. тэльбух.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пя́дзя, -і, мн. -і, -яў, ж.

Старая мера даўжыні, роўная адлегласці паміж расшыранымі вялікім і ўказальным пальцамі.

○

Лоб на сем пядзяў (разм.) — вельмі разумны.

Ні пядзі (звычайна пра зямлю: не аддаць, не ўступіць і пад.) — ніколькі, нават самай малой часткі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)