ат, выкл.
1. Пры перадачы непрыемнасці, адчаю. —
Ат, усё роўна!
2. Пры перадачы бестурботнасці, нядбаласці. —
Ат, што пра тое казаць.
Ат, што там доўга гаварыць...
3. Пры выказванні нязгоды, рашучага адмаўлення. —
Ат, не крывіце душой.
4. Пры выказванні прыкрасці, незадаволенасці. —
Ат, знайшлі каго слухаць!
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
распылі́ць, -пылю́, -пы́ліш, -пы́ліць; -пы́лены; зак.
1. што. Рассеяць, распырскаць моцным струменем (парашок, вадкасць).
2. перан. каго-што. Раскідаць дробнымі групамі, часткамі, пазбавіўшы гэтым дзейнасці, сілы.
Р. сілы.
Р. сродкі.
|| незак. распыля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. распыле́нне, -я, н. і распы́л, -у, м. (спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рукаві́цы, -ві́ц, адз. рукаві́ца, -ы, ж.
Род пальчатак з аддзяленнем толькі для вялікага пальца.
Кажуховыя р.
Брызентавыя р. (рабочыя).
◊
Трымаць у вожыкавых рукавіцах каго (разм.) — абыходзіцца з кім-н. строга, сурова.
|| памянш. рукаві́чкі, -чак, адз. рукаві́чка, -і, ДМ -чцы, ж.
|| прым. рукаві́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сасла́ць, сашлю́, сашле́ш, сашле́; сашлём, сашляце́, сашлю́ць; сашлі́; сасла́ны; зак., каго (што).
У якасці пакарання прымусова адправіць на пасяленне (у аддаленую мясцовасць).
С. у Сібір.
|| незак. ссыла́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. ссы́лка, -і, ДМ -лцы, ж.
|| прым. ссы́лачны, -ая, -ае і ссы́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
саштурхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., каго-што.
Штурхнуўшы, зрушыць з месца.
С. камень з дарогі.
С. з моста ў рэчку (зверху ўніз).
|| незак. сашту́рхваць, -аю, -аеш, -ае і саштурхо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. сашту́рхванне, -я, н. і саштурхо́ўванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зале́зці, -зу, -зеш, -зе; -ле́з, -ле́зла; -ле́зь; зак.
1. на што. Падняцца, забрацца.
З. на дрэва.
2. у што. Увайсці, пранікнуць куды-н. (разм.).
З. ў машыну.
З. ў ваду.
З. ў кішэню.
◊
Залезці ў доўг — стаць даўжніком каго-н.
|| незак. зала́зіць, -а́жу, -а́зіш, -а́зіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
за́пыт, -у, М -пыце, мн. -ы, -аў, м.
1. Тое, што і запытанне (у 2 знач.).
Паслаць з.
2. Попыт, запатрабаванне.
Тавары ў магазіне былі самыя розныя, на што быў з.
3. Пытанне, звернутае да каго-н. афіцыйна з патрабаваннем растлумачэння.
З. народнага дэпутата.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зрысава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны; зак.
1. каго-што. Зрабіць копію якога-н. малюнка, узору і пад.
З. партрэт.
2. што. Пакрыць рысункамі ўсю паперу.
З. альбом.
3. што. Рысуючы, зрасходаваць (разм.).
З. аловак.
|| незак. зрысо́ўваць, -ваю, -ваеш, -вае.
|| наз. зрысо́ўванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абазна́цца, -на́юся, -на́ешся, -на́ецца; зак.
1. Памыліцца, прыняць каго-н. за іншага, што-н. за другое.
А. ў прыцемку.
Прабачце, я абазнаўся.
2. Звыкнуцца з чым-н., пазнаёміцца.
Пятрусь папрацаваў каля трохмесяцаў, абазнаўся з варштатамі і станкамі.
|| незак. абазнава́цца, -наю́ся, -нае́шся, -нае́цца; -наёмся, -наяце́ся, -наю́цца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абалва́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены; зак., каго-што (разм.).
1. Груба, зболыпага абчасаць што-н., падрыхтаваць для далейшай апрацоўкі.
А. камень.
А. бервяно.
2. Паспешліва, абы-як падстрыгчы (жарт.).
А. хлопца.
3. Абдурыць, ашукаць.
А. слухачоў.
|| незак. абалва́ньваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. абалва́ньванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)