цмакану́ць
‘утварыць губамі гук, падобны гуку ўсмоктвання (без прамога дапаўнення: цмакануць языком); пацалаваць каго-небудзь, што-небудзь; смактануць (цыбук, люлюку і пад.)’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
цмакану́ |
цмаканё́м |
| 2-я ас. |
цмакане́ш |
цмаканяце́ |
| 3-я ас. |
цмакане́ |
цмакану́ць |
| Прошлы час |
| м. |
цмакану́ў |
цмакану́лі |
| ж. |
цмакану́ла |
| н. |
цмакану́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
цмакані́ |
цмакані́це |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
цмакану́ўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
цма́кнуць
‘утварыць губамі гук, падобны гуку ўсмоктвання (без прамога дапаўнення: цмакнуць языком); пацалаваць каго-небудзь, што-небудзь; смактануць (цыбук, люлюку і пад.)’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
цма́кну |
цма́кнем |
| 2-я ас. |
цма́кнеш |
цма́кнеце |
| 3-я ас. |
цма́кне |
цма́кнуць |
| Прошлы час |
| м. |
цма́кнуў |
цма́кнулі |
| ж. |
цма́кнула |
| н. |
цма́кнула |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
цма́кні |
цма́кніце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
цма́кнуўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
шаржава́ць
‘апісваць, адлюстроўваць каго-небудзь, што-небудзь у манеры шаржу (шаржаваць каго-небудзь, што-небудзь і без прамога дапаўнення); ісці на ворага (у ваеннай справе)’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
шаржу́ю |
шаржу́ем |
| 2-я ас. |
шаржу́еш |
шаржу́еце |
| 3-я ас. |
шаржу́е |
шаржу́юць |
| Прошлы час |
| м. |
шаржава́ў |
шаржава́лі |
| ж. |
шаржава́ла |
| н. |
шаржава́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
шаржу́й |
шаржу́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
шаржу́ючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
безадры́ўны, ‑ая, ‑ае.
Які адбываецца без адрыву ад асноўнай дзейнасці, без спынення. Безадрыўнае навучанне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бяз’..., прыстаўка (гл. без’...).
Ужываецца замест «без’...» у першым складзе перад націскам, напрыклад: бяз’ёдны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
супы́н, ‑у, м.
У выразе: без супыну — тое, што і без супынку (гл. супынак).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нія́кі, -ая, -ае, займ. адмоўны.
1. У адмоўных сказах: ніводны, які б ні быў.
Ніякія довады не памаглі.
2. у спалучэнні з часціцай «не». Зусім не (разм.).
Н. я не сваяк табе.
◊
Без нічога ніякага (разм.) — без дай прычыны; раптоўна.
Не вытрымліваць ніякай крытыкі — быць нікуды не вартым.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
занудзі́цца, -джу́ся, -дзі́шся, -дзі́цца; -дзі́мся, -дзіце́ся, -дзя́цца; зак., па кім-чым і без дап.
Засумаваць, замаркоціцца.
З. па родным доме.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
заручы́цца², -учу́ся, -у́чышся, -у́чыцца; зак., з кім і без дап.
Дамовіцца аб шлюбе, узяць шлюб.
|| незак. заруча́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
захварэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е; зак., на што і без дап.
Стаць хворым.
З. на шкарлятыну.
|| незак. захво́рваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)