Verbum

ёмка ​¹,

1. Прысл. да ёмкі.

2. безас. у знач. вык. Разм. Добра, зручна. Сядзець [Віктару], відаць, было не вельмі ёмка, і ён раз-пораз варочаўся, намагаўся вылезці з кажуха. Шамякін.

ёмка ​², ‑і, ДМ ёмцы; Р мн. ‑мак; ж.

Абл. Чапяла. Дзядзіна.. пякла аладкі, нервуючыся, бразгала праз меру моцна аб прыпечак ёмкаю і патэльняй. Галавач.

жартаўлі́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Схільны да жартаў, ахвочы пажартаваць (пра чалавека). Мая цвёрда верыла ў сваё шчасце і, як раней, была вясёлая, жартаўлівая. Дуброўскі. // З адценнем жарту. Жартаўлівы тон.

2. Які ўспрымаецца як жарт, робіцца не ўсур’ёз. Жартаўлівыя частушкі. Жартаўлівая размова.

3. Вясёлы, гуллівы, гарэзлівы. Чакаю, каб на твар, заліты потам, Хоць раз павеяў вецер жартаўлівы. Васілёк.

адва́дзіць, ‑ваджу, ‑вадзіш, ‑вадзіць; зак., каго.

Прымусіць перастаць што‑н. рабіць, адвыкнуць ад чаго‑н. Значыць, гэты чалавек шкодны і небяспечны. Трэба назаўсёды адвадзіць.. [браканьера] ад чорнай справы. Кірэенка. // Адвучыць хадзіць куды‑н., мець зносіны з кім‑н. Васіль увесь ажно пыхаў ад прагнага хацення чым барзджэй сустрэць Рыгора з Зосяю і раз назаўсёды адводзіць яго ад яе. Гартны.

адва́жыцца, ‑жуся, ‑жышся, ‑жыцца; зак.

Асмеліцца зрабіць, сказаць што‑н., выявіць рашучасць, адвагу. Прайсціся трэці раз Сцёпка не адважыўся: лёгка магло стацца так, што хто-небудзь з суседзяў мог бы звярнуць на яго ўвагу. Колас. Хлопчыкі і дзяўчаткі, якія можа ўпершыню ў жыцці адважыліся адмераць доўгія кіламетры ад сваёй вёскі да мястэчка, ідуць купляць падручнікі. Навуменка.

адры́жка, ‑і, ДМ ‑жцы, ж.

1. Выхад са стрававода, страўніка праз рот газаў, іншы раз з часцінкамі ежы. Елі Пшыбыцкі з Андрусовічам доўга і прагна, аж пакуль не апанавала абодвух адрыжка. Курто. Я узненавідзеў гэтых мукамолаў і пасечнікаў (рыжыя бароды, Святыя твары, сытая адрыжка). Панчанка.

2. перан. Разм. Праяўленне чаго‑н. аджылага; перажытак. Адрыжка мінулага.

запа́рваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да запарыць ​¹.

запарва́ць, ‑рву́, ‑рве́ш, ‑рве́; ‑рвём, ‑рвяце́; зак.

Абл.

1. каго. Сустрэўшы, злавіць, захапіць. [Ганна:] Грамадой раз у Сураўцовых казаў, што каб запарваў цябе дзе адну, дык бы адразу канцы табе зрабіў і грэху б не пабаяўся. Крапіва.

2. што. Уварваць, захапіць. Панця стаў пашукваць, дзе б гэта што запарваць. Кулакоўскі.

звеннявы́, ‑ая, ‑ое.

1. Які мае адносіны да звяна (у 3 знач.). Звеннявы метад. Звеннявы сход.

2. у знач. наз. звеннявы́, ‑ога, м.; звеннява́я, ‑ой, ж. Кіраўнік (кіраўніца) звяна (у 3 знач.). Звеннявы ільнаводчага звяна. Звеннявы піянерскага звяна. □ Іншы раз інжынер падаваў думку, а брыгадзіры, звеннявыя і проста шахцёры разбівалі яе і ажыццяўлялі на практыцы. Кулакоўскі.

разрадзі́цца ​¹, ‑дзіцца; зак.

1. Стаць разраджаным (пра агнястрэльную зброю). Граната разрадзілася.

2. Страціць электрычны зарад. Батарэя разрадзілася.

3. перан. Перастаць быць напружаным, стаць спакайнейшым. Абстаноўка разрадзілася. □ Ранейшая напружанасць у людзей разрадзілася. Дрымотная цішыня лесу супакойвала. Беразняк.

разрадзі́цца ​², ‑раджуся, ‑родзішся, ‑родзіцца; зак.

Разм. Радзіць. [Апанаска] уздыхнуў з палёгкай: раз прыехала Дора Абрамаўна, значыць, Куліна разродзіцца нармальна. Даніленка.

раска́з, ‑у, м.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. расказаць; славеснае паведамленне пра якія‑н. падзеі. Не апошнюю ролю ў .. мабілізацыі васьмі [сялян] адыграў дзедаў расказ аб раззбраенні польскага канвою. Колас. Рыбак стары сядзіць на пні І казачны расказ вядзе... Аб тым, што на сваім жыцці Русалак бачыў ён не раз. І што, гайсаючы ў трысці, Аднойчы тут сам чорт заграз. Смагаровіч.

стрэл, ‑у, м.

Узрыў зарада ў канале ствала агнястрэльнай зброі, у выніку якога вылятае куля або снарад на пэўную адлегласць. Пісталеты стрэл абарваў .. голас [жанчыны], рэхам пракаціўся — і раз і другі — па ўзгорыстаму наваколлю. Лынькоў. Адным стрэлам двух зайцаў забіць. Прымаўка. // Гукі гэтага ўзрыву. Грукне стрэл — і ў яго бліскавічным агні Перамогі абрысы ты ўбачыш, на міг. Панчанка.