Во́цатнік бат. ’дрэва або хмызняк, Rhus typhina’ (БРС). Кіслыя плады воцатніку часам ужывалі для падкіслення вінаграднага воцату, адкуль і назва.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пі́рус ’бузіна, Sambucus nigra L.’ (докш., Сл. ПЗБ). Няясна. Магчыма, у выніку пераносу назвы з лац. pirus ’грушавае дрэва, груша’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Разгачы́ ’галлё’ (іўеў., Сл. ПЗБ), разга́чыкі ’адросткі (пра пер’е)’ (там жа), разга́ціна ’разгалістае дрэва’ (лях., там жа). Ад ро́зга (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ту́таўнік ‘морва, шаўкоўніца’, ‘драўніна гэтага дрэва’ (ТСБМ). З рус. туто́вник, якое ў выніку семантычнай кандэнсацыі з ту́товый куста́рник (ту́товое де́рево).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
грана́тавы 1, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да граната 1. Гранатавае дрэва.
2. Ярка-чырвоны, колеру граната 1 (у 2 знач.).
грана́тавы 2, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да гранату 2. // Зроблены з гранату, упрыгожаны гранатам. Гранатавая брошка. Гранатавы бранзалет. Гранатавы пярсцёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апаўзці́, ‑зу, ‑зеш, ‑зе; ‑зём, ‑зяце; пр. апоўз, апаўзла, апаўзло; зак.
1. Спаўзці ўніз (пад дзеяннем цяжару); асесці. Зямля апаўзла. □ Радзецкі ўзмахнуў рукамі, сутаргава ўхапіўся за дрэва з дуплом, але не ўтрымаўся і апоўз на зямлю. Гурскі.
2. Тое, што і абпаўзці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́хваціць, ‑хвачу, ‑хваціш, ‑хваціць; зак., што.
Тое, што і выхапіць. Страшэнны штукар і свавольнік гэты Нёман. Кожны год удзярэ ён якую-небудзь штуку: то выкаціць на чый-небудзь шнур стары .. труп дрэва, то выхваціць цэлую луку ў адных і прыточыць другім. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кро́на 1, ‑ы, ж.
Верхняя галіністая частка дрэва. Разгалістая крона дуба. □ Не раз густою кронаю сваёй Яна [сасна] нас ад дажджоў і бур хавала. Гаўрусёў.
[Ням. Krone, ад лац. corona — вянец, карона.]
кро́на 2, ‑ы, ж.
Грашовая адзінка некаторых заходнееўрапейскіх краін, а таксама манета адпаведная вартасці. Чэхаславацкая крона. Дацкая крона.
[Ням. Krone.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ламі́на, ‑ы, ж.
1. Доўгі сухі прут, сухая галіна дрэва; палка. Сцебануць каня ламінаю.
2. Разм. пагард. Вялікая, нязграбная, малапрыгодная рэч. // перан. Высокі, грузны, няспрытны чалавек. [Мароз:] — Нікчэмны ты нейкі, маленькі. Не па росту. Па росту — ламіна добрая, а вот па думках — маленькі. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ма́занка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Хата, пабудаваная з гліны або з абмазаных глінай цэглы, дрэва. Цягнік спыніўся на маленькай станцыі і скора рушыў далей, пакінуўшы Алаізу і яшчэ некалькі пасажыраў ля белых мазанак з садочкамі, з гародчыкамі кветак. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)