пакалупа́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм. Калупацца некаторы час. Пакалупацца ў пяску. □ Коля нешта пакалупаўся ў маторы, потым зайшоў са свайго боку і адчыніў дзверцы. Грамовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

успу́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., каго.

Спужаўшы, узагнаць. Па дарозе, у густым верасе на пагорку, мы ўспудзілі двух цецерукоў, якія купаліся ў пяску на сонцы. Ляўданскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вярцёбы мн. ’вір’ (гом., Мат. Гом.) — азванчэнне асновы па ўзору назоўнікаў з суф. ‑об‑а: карчоба, пашчоба і інш. (Сцяцко, Афікс. наз., 33–34). Да вярце́п. Параўн. таксама ўкр. вертьо́г ’ухаба, яма ў пяску, выбітая ветрам’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пераскочка (піраско́чка) ’расліна, падобная да маленькай сасновай раскрытай шышкі, расце на пяску (Бяльк.). Да пера- і скочка (гл.), відаць, ’скочкі, гарлянка’. Матывацыя: пры размнажэнні маладыя шышачкі нібы адскокваюць ад мацярынскай расліны, вырастаючы вакол яе на адлегласці.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

насы́паць, -плю, -плеш, -пле; насы́п; -паны; зак.

1. што і чаго. Сыплючы, пакрыць паверхню чаго-н.; нацерушыць, рассыпаць.

Н. пяску на дарожку.

2. што і чаго. Напоўніць што-н. чым-н. сыпкім.

Н. мех аўса.

3. што. Зрабіць, пабудаваць насып з якога-н. сыпкага матэрыялу.

Н. курган.

|| незак. насыпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. насы́пка, -і, ДМ -пцы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шкло, -а, н.

1. Празрысты матэрыял, які атрымліваецца шляхам плаўлення кварцавага пяску.

2. таксама зб. Тонкі ліст ці іншай формы выраб з гэтага матэрыялу.

Аконнае ш.

Лямпавае ш.

Выстаўка шкла (зб.).

|| памянш. шке́льца, -а (да 2 знач.) і шкле́чка, -а, н. (да 2 знач.; разм.).

|| прым. шкляны́, -а́я, -о́е.

Шкляная маса.

Ш. посуд.

Шкляныя дзверы.

Ш. завод.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жало́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Цыліндрычная пасудзіна, якая прымяняецца пры бурэнні і эксплуатацыі свідравін для падняцця на паверхню вадкасці, пяску і буравой гразі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

подсы́паться сов.

1. падсы́пацца;

в я́му подсы́палось песку́ у я́му падсы́палася пяску́;

2. перен. (льстиво обратиться к кому-л.) прост. падле́зці, падле́сціцца;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зашурша́ць і зашуршэ́ць, ‑шыць; зак.

Пачаць шуршаць, шуршэць. // Прашуршаць, прашуршэць. З размаху лодка зашуршала па пяску пакатага берага і спынілася. Пальчэўскі. Зашуршэла чырвоная заслона, адчыніліся сярэднія дзверы. Чарот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пясо́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Прызначаны для пяску. Пясочная скрынка.

2. Шэра-жоўтага колеру. Плашч пясочнага колеру.

3. Прыгатаваны з сухога, рассыпістага цеста. Пясочнае пірожнае.

•••

Пясочны гадзіннік гл. гадзіннік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)