насадзі́ць I сов.

1. (растения, деревья) насади́ть, насажа́ть;

н. фрукто́вых дрэў — насади́ть (насажа́ть) фрукто́вых дере́вьев;

2. (поместить) насади́ть, насажа́ть;

н. людзе́й у ваго́н — насади́ть (насажа́ть) люде́й в ваго́н;

3. (поставить в горячую печь) насажа́ть;

н. по́ўную печ хле́ба — насажа́ть по́лную печь хлебо́в

насадзі́ць II сов. (плотно надеть на что-л.) насади́ть;

н. ві́лкі на чарано́к — насади́ть ви́лы на черено́к;

н. чарвяка́ на кручо́к — насади́ть червяка́ на крючо́к

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

станаві́ць несов., разг., в разн. знач. ста́вить;

с. скры́нку на стол — ста́вить я́щик на стол;

с. ко́ней у двор — ста́вить лошаде́й во двор;

с. гаршкі́ ў печ — ста́вить горшки́ в печь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

наса́джваць I несов.

1. (растения, деревья) наса́живать;

2. (помещать) наса́живать;

3. (ставить в горячую печь) сади́ть, сажа́ть;

1-3 см. насадзі́ць I

наса́джваць II несов. (плотно надевать на что-л.) наса́живать; см. насадзі́ць II

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

уса́джваць несов.

1. вса́живать; вонза́ть;

2. сова́ть; (в жидкость — ещё) окуна́ть, опуска́ть;

3. уса́живать;

4. (хлеб в печь) сажа́ть;

5. (занимать какими-л. растениями) уса́живать;

6. прост. (тратить) вса́живать, ухло́пывать;

1-6 см. усадзі́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Кале́ць ’зябнуць, мерзнуць’ (БРС, ТСБМ, Нас., Шат.), ’дубець, карчанець’ (Нас.), ’здыхаць’ (Яруш.). Рус. бран., смал., цвяр., пск., наўг., вяц. і інш. колеть ’цвярдзець’ (у Даля без геаграфіі), (смал.) ’здыхаць’. Відаць, інавацыя ў бел. і шэрагу рус., пагранічных з беларускімі гаворках. Утворана аналагічна дубець, карчанець і да т. п. ад кол (гл.). Што датычыць семантыкі, асноўнае значэнне ’станавіцца цвёрдым’, адкуль і ’мерзнуць’ і ’здыхаць’. З вытворных слоў звяртае на сябе ўвагу калелая ў выразе калелая бярэ (Янк. БП), бадай яго каліэлая ўзела (Сержп. Грам.). У Насовіча калёлая тлумачыцца як наз. жан. р. са значэннем ’холад, дрыжыкі’: «Колѣлая цебе берець, на печь лѣзсшъ» (Нас., 242), колѣлый ’замёрзлы, азяблы’. Думаецца, што можна меркаваць пра беларускую інавацыю, паколькі дакладны адпаведнік быў адзначаны толькі Дабравольскім: колелая ’дрыжыкі, ліхарадка’. Не выключана, што тут эўфемістычная назва хваробы, параўн. рус. дыял. назву ліхаманкі колотуха. У такім выпадку значэнне магло развіцца натуральна на базе семем ’зябнуць’ і ’дрыжаць, трэсціся’ (параўн. і трасца ў аналагічных выпадках). Да статуса інавацыі параўн. рус. том. колеться ’зябіць, ліхаманіць’: «колется тебе всё, колется, хворатся».

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пы́хать несов.

1. (ярко гореть) пала́ць;

2. (жаром) ды́хаць;

печь пы́шет жа́ром печ ды́хае гарачынёй;

3. (выпускать воздух) пы́хкаць;

грибы́ пы́хают под нога́ми грыбы́ пы́хкаюць пад нага́мі;

4. перен. пала́ць; гарэ́ць;

щёки его́ пы́шут румя́нцем шчо́кі яго́ пала́юць (гара́ць) румя́нцам;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

насаджа́ць сов., в разн. знач. насажа́ть;

н. гасце́й за стол — насажа́ть госте́й за стол;

н. дрэў — насажа́ть дере́вьев;

н. пасажы́раў — насажа́ть пассажи́ров;

н. сіняко́ў — насажа́ть синяко́в;

н. кля́ксаў — насажа́ть клякс;

н. піраго́ў у печ — насажа́ть пирого́в в печь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

распалі́ць сов.

1. разже́чь;

р. касцёр — разже́чь костёр;

2. раскали́ть;

р. жале́за — раскали́ть желе́зо;

3. (у чым) растопи́ть (что);

р. у пе́чы — растопи́ть печь;

4. перен. разже́чь;

р. гнеў — разже́чь гнев;

5. перен. (вызвать сильную охоту — ещё) раззадо́рить

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

напалі́ць сов.

1. (печь и т.п.) натопи́ть;

2. накали́ть; прокали́ть;

н. цвік — накали́ть (прокали́ть) гвоздь;

3. (наготовить посредством пережигания) наже́чь;

н. ву́галю — наже́чь угля́;

4. разг. (сжечь в каком-л. количестве) наже́чь;

н. электры́чнасці на ты́сячы рублёў — наже́чь электри́чества на ты́сячи рубле́й

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

угрэ́ць сов., разг.

1. смочь нагре́ть; прогре́ть, согре́ть;

каб у. гэ́ту печ, трэ́ба шмат дроў — что́бы смочь нагре́ть (согре́ть, прогре́ть) э́ту печь, на́до мно́го дров;

2. пригре́ть;

яшчэ́ со́нца до́бра не ўгрэ́ла — ещё со́лнце хорошо́ не пригре́ло;

3. (утомить) упа́рить;

у. каня́ — упа́рить ло́шадь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)