гарэ́лішча, ‑а, н.
Тое, што і пажарышча. // Выгаралае месца ў лесе. Аматары.. ідуць са сваімі кошыкамі збіраць смаржкі. Гэта першыя грыбы нашых лясоў, якія растуць на пагорках, гарэлішчах. «Беларусь».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Напараджа́ць ’збіраць, рыхтаваць’ (Юрч.). Магчыма, да *параджиць, дзеяслова, які мог быць утвораны ад парадак, парадкаваць пад уплывам нараджаць ’адзяваць, упрыгожваць, рыхтаваць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пта́шыць ’карпатліва збіраць, назапашваць’ (тураў., Выг.). Дэрыват ад птах (гл.). Параўн. рус. пташить, але з супрацьлеглым значэннем ’пырхаць; весці легкадумнае жыццё’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
брыкетава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак. і незак., што.
Рабіць з якой‑н. бясформеннай масы брыкеты. Аўтар прапануе збіраць рэшткі драўніны на лесараспрацоўках, брыкетаваць іх і выкарыстоўваць у якасці паліва. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ашчаджаць, берагчы, зберагаць, адкладаць, збіраць, шанаваць, эканоміць
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
хвайня́к, ‑у, м.
Разм. Тое, што і хвойік. Міма акна праплываюць старыя хвайнякі. Навуменка. І я ўспомніў, як світаннем У густыя хвайнякі, Бы да любай на спатканне, Бег збіраць баравікі... Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Ладна́ць ’рыхтаваць, напр., драбіны, косы’ (паўд.-усх., КЭС), укр. ладнати ’тс’, ’збіраць (у дарогу) © рус. ладнаць ’рыхтаваць, ладзіць, рамантаваць’. Запазычана з украінскай мовы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
засаката́ць, ‑качу, ‑кочаш, ‑коча; зак.
Пачаць сакатаць. // Азвацца сокатам; прасакатаць. Куры дружна засакаталі і гэтак жа дружна пачалі збіраць.. зярняткі. Рылько. Недзе за лесам засакатала некалькі кулямётаў, і зноў усё сціхла. Шчарбатаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вяршо́к 1, ‑шка, м.
Мера даўжыні, роўная 4,4 см, якой карысталіся да ўвядзення метрычнай сістэмы.
вяршо́к 2, ‑шка, м.
1. Верхняя частка чаго‑н.; верх, верхавіна. Вяршок дрэва. □ Здалёк бабкі здаваліся прысадзістымі белымі кустамі з завостранымі вяршкамі. Якімовіч. Маладыя яблынькі адно самымі вяршкамі выглядалі паверх жыта. Чорны.
2. толькі мн. (вяршкі́, ‑оў). Тлусты верхні слой на малацэ, якое адстоялася; смятанка. [Нявестка:] — Кожны дзень хтосьці з’ядаў вяршкі ў збанках з малаком. Пальчэўскі.
•••
Збіраць вяршкі з чаго гл. збіраць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
малі́ны, ‑лін.
1. Кустовая ягадная расліна сямейства ружакветных. Па вішнях і яблынях сонца разліта, Яно над кустамі парэчак, малін. Броўка.
2. зб. Пахучыя салодкія ягады гэтай расліны, звычайна цёмна-чырвонага колеру. Збіраць маліны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)