электрадына́міка, ‑і, ДМ ‑міцы, ж.
Раздзел фізікі, які вывучае закон руху і ўзаемадзеяння электрычных зарадаў і звязаных з імі з’яў; проціл. электрастатыка.
•••
Квантавая электрадынаміка — квантавая тэорыя электрамагнітнага поля і яго ўзаемадзеянняў з зараджанымі часціцамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дура́к разг. ду́рань, -рня м., дурны́, -но́га м.;
◊
оста́ться в дурака́х заста́цца ў ду́рнях;
дура́к дурако́м ду́рань ду́рнем;
валя́ть дурака́ стро́іць ду́рня;
дурака́м зако́н не пи́сан погов. ду́рням зако́н не пі́сан;
нашёл (нашли́) дурака́ знайшо́ў (знайшлі́) ду́рня;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
піса́ць, пішу́, пі́шаш, пі́ша; пішы́; пі́саны; незак.
1. што і без дап. Перадаваць на чым-н. якія-н. графічныя знакі.
П. літары. П. разборліва.
2. што. Складаць які-н. тэкст, ствараць літаратурны твор.
П. заяву.
П. вершы.
3. што аб кім-чым, пра каго-што і з дадан. сказам. Паведамляць ці выказваць што-н. пісьмова.
Газеты пішуць пра падзеі ў горадзе. П. пра дасягненні нацыянальнага мастацтва.
4. каму. Звяртацца да каго-н. пісьмова.
П. у вышэйшыя інстанцыі.
5. што. Ствараць творы жывапісу.
П. пейзаж.
◊
Закон не пісаны для каго або каму (разм.) — пра таго, хто дзейнічае, як яму захочацца.
Дурням закон не пісаны.
Пішы прапала (разм.) — аб непазбежнасці якой-н. страты, няўдачы і пад.
|| зак. напіса́ць, -пішу́, -пі́шаш, -пі́ша; -пішы́; -пі́саны.
|| наз. піса́нне, -я, н. (да 1, 2,4 і 5 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
халаднава́тасць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць халаднаватага.
2. перан. Раўнадушныя, бясстрасныя адносіны да каго‑, чаго‑н. Стрыманасць, халаднаватасць — як нейкі абавязковы закон паводзін. Адносін да ўсіх. Ад чаго гэта? Ад апаскі, што прастата, ветлівасць шкодзіць сур’ёзнасці, пільнасці?.. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скасо́ўваць несов.
1. (закон, распоряжение) упраздня́ть; отменя́ть;
2. (договор, брак) расторга́ть;
3. юр. касси́ровать;
1-3 см. скасава́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
інду́кцыя, -і, ж. (спец.)
1. Спосаб разважання і метад даследавання ад прыватных фактаў да агульных вывадаў; проціл. дэдукцыя (кніжн.).
2. Узбуджэнне электрычнага току ў якім-н. правадніку пры руху яго ў магнітным полі або пры змяненні вакол яго магнітнага поля.
3. Узаемадзеянне працэсаў узбуджэння і тармажэння ў нервовай сістэме, пры якім узнікненне аднаго працэсу выклікае развіццё другога, процілеглага.
Закон узаемнай індукцыі нервовых працэсаў.
|| прым. індукцы́йны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
злачы́нец, ‑нца, м.
Той, хто зрабіў якое‑н. злачынства. — Загад — закон. І хто парушыць яго, будзе адказваць як самы апошні злачынец перад народам, як трус, як здраднік. Лынькоў. Злачынец раптоўна абярнуўся назад і працягнуў руку, у якой быў рэвальвер. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ука́з м.
1. (закон, постановление) ука́з;
у. прэзідэ́нта — ука́з президе́нта;
падпіса́ць у. — подписа́ть ука́з;
2. разг. (приказание, распоряжение) ука́з
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
няпі́саны, ‑ая, ‑ае.
Які існуе па традыцыі, не прыняты, не ўстаноўлены афіцыйна, у заканадаўчым парадку. Я прыгадаў напісанае шафёрскае правіла: лепш аб’ехаць сто кіламетраў па добрай дарозе, чым паўзці дзесяць па дрэннай. Хадкевіч. У партызанаў існаваў няпісаны закон — ласёў не забіваць. Федасеенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вяле́ць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак. і незак.
Разм. Загадаць (загадваць) каму‑н. зрабіць (рабіць) што‑н. [Салдат:] — Закон так вяліць: казённае і скарбовае павінна быць на месцы. Лобан.
•••
Яму (ёй і пад.) і бог вялеў — пра бясспрэчнасць чыйго‑н. удзелу ў чым‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)