шакала́д, -у, М -дзе, м.
1. Кандытарскі выраб, які атрымліваюць шляхам перапрацоўкі зерня какавы з цукрам.
Плітка шакаладу.
2. Салодкі напітак на малацэ з парашку гэтага вырабу.
Выпіць кубак шакаладу.
|| прым. шакала́дны, -ая, -ае.
Ш. колер (карычневы). Шакаладнае дрэва (вечназялёнае паўднёвае дрэва, з насення якога атрымліваюць какаву).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падмацава́цца, ‑цуюся, ‑цуешся, ‑чуецца; зак.
Паесці, выпіць чаго‑н., каб надаць сабе сілы. [Вартавы:] — Прымайце, хлопцы, паёк. Падмацуйцеся і спіце. Пянкрат. [Рыбак:] — Падмацуемся, калі пані старасціха частуе. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кака́ва, ‑ы, ж.
1. Трапічнае дрэва, абястлушчаныя зярняты якога ідуць на прыгатаванне шакаладу.
2. Парашок з зярнят гэтага дрэва. // Пажыўны напітак з такога парашку. Выпіць какавы.
[Ісп. cacao.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дапі́ць, ‑п’ю, ‑п’еш, ‑п’е; ‑п’ём, ‑п’яце; заг. дапі; зак., што.
Выпіць усё, да канца. Дапіць малако. □ Ілья дапіў свой чай, закурыў і выйшаў на балкон. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
выпіва́ка, ‑і, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑вацы, Т ‑ай (‑аю), ж.
Разм. Той, хто любіць выпіць; п’яніца. Суседзі [Лабановіча] былі добрыя выпівакі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Кру́нуць 1 ’каркнуць’ (Нас.). Балтызм. Да літ. krunkti ’каркаць’.
◎ Кру́нуць 2 ’выпіць залпам’ (Нас.). Відаць, да клюнуць ’тс’. Гукапераймальнае. Параўн. глюкаць, клюкаць ’піць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вы́цубіць ’не спяшаючыся, неадрыўна выпіць чаго-небудзь многа’ (Янк. III). Відавочна, сапсаваная форма выцудзіць ад цудзіць, цуджу ’цадзіць, піць многа’ (гл.), рус. цедить ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
папі́ць, ‑п’ю, ‑п’еш, ‑п’е; ‑п’ём, ‑п’яце; пр. папіў, ‑піла, ‑піло; заг. пані; зак., што і чаго.
1. Выпіць, напіцца чаго‑н. Поўдзень. Духата. Адны пасажыры пабеглі пашукаць чаго папіць, другія выйшлі проста размяцца. Ракітны. — Піць хачу, — сказала .. [Зося]. — Можна папіць вады? Хомчанка.
2. Выпіць усё, многае. [Жагула:] — Проша, госцікі, да стала. Папіць гарэлку мы і без мужыка патрапім. Крапіва.
3. і без дап. Піць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чайна́я, ‑ой, ж.
1. Грамадская сталовая, дзе наведвальнікі могуць выпіць чаю і паесці. Шафёр спыніў машыну каля чайной. Тут можна было выпіць шклянку чаю, перакусіць. Ермаловіч. Яўген вылез з аўтобуса, забег у чайную, выпіў шклянку гарбаты і весела паджгаў у вёску. С. Александровіч.
2. Уст. Пакой, у якім п’юць чай. Талерка стаіць на століку ў чайной (так завецца маленькі пакой, дзе гатуюць чай). Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шля́гер, ‑а, м.
Новая модная, папулярная (да збітасці) песня ці інструментальная п’еса. Ён [амерыканец] спяшаўся вярнуцца на сваю базу, каб там выпіць віскі і паслухаць новы шлягер. Пішчыкава.
[Ням. Schlager.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)