бата́т, ‑у, М ‑аце, м.

Расліна сямейства павоевых, клубні якой багатыя на крухмал і цукар і выкарыстоўваюцца ў кулінарыі і кансервавай прамысловасці; салодкая бульба.

[Ісп. batata.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рафінава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак. і незак., што.

Спец.

1. Ачысціць (ачышчаць) ад прымесей. Рафінаваць медзь.

2. Апрацоўкай ператварыць (ператвараць) у рафінад. Рафінаваць цукар.

[Ад фр. raffiner.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́варыцца, ‑рыцца; зак.

1. Вылучыцца ў выніку варкі. Выварыўся цукар з буракоў.

2. Страціць якія‑н. якасці, асаблівасці ў працэсе доўгай варкі. Мяса добра выварылася.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

па́така, ‑і, ДМ ‑тацы, ж.

Густое, цягучае салодкае рэчыва — прадукт няпоўнага ператварэння крухмалу ў цукар. Бурачная патака. Варыць патаку.

•••

Хапіць шылам патакі гл. хапіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прабялі́ць сов., в разн. знач. пробели́ть;

п. цу́кар — пробели́ть са́хар;

п. дзве гадзі́ны — пробели́ть два часа́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

то́ўчаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад таўчы.

2. у знач. прым. Які стаў дробным, цёртым у выніку таўчэння. Тоўчаная кара. Тоўчаны цукар. Тоўчаная бульба.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

упрыку́ску, прысл.

Адкусваючы цукар драбкамі (піць чай, кофе і пад.). Чай гаварылі густы, ажно чорны, рафінад не кідалі ў шклянкі — не было лыжачкі, пілі ўпрыкуску. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прабялі́ць, ‑бялю, ‑беліш, ‑беліць; зак., што.

1. Пафарбаваць белым. // Спец. Падвергнуць спецыяльнай апрацоўцы, каб зрабіць белым. Прабяліць цукар.

2. і без дап. Бяліць некаторы час. Прабяліць увесь дзень.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рафінава́ны

1. спец. рафини́рованный;

р. цу́кар — рафини́рованный са́хар;

2. перен. рафини́рованный, изощрённый;

р. густ — рафини́рованный (изощрённый) вкус

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дыяста́з, ‑у, м.

Спец.

1. Арганічнае злучэнне, што належыць да групы ферментаў і выклікае ператварэнне крухмалу ў цукар.

2. Разыходжанне дзвюх касцей у суставе з-за намнажэння ў ім вадкасці.

[Ад грэч. diastasis — раз’яднанне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)