цу́кар, цу́кру, м.
1. Крышталічнае спажыўнае салодкае рэчыва, якое атрымліваецца з цукровых буракоў або цукровага трыснягу.
Кілаграм цукру.
2. Назва некаторых арганічных злучэнняў, пераважна з групы вугляводаў (спец.).
Вінаградны ц.
○
Цукровая хвароба — дыябет.
|| прым. цукро́вы, -ая, -ае.
Цукровая пудра.
Цукровая кукуруза.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
цу́кар, -кру м.
1. са́хар;
чай з цу́крам — чай с са́харом;
трысняго́вы ц. — тростнико́вый са́хар;
бурако́вы ц. — свеклови́чный са́хар;
мало́чны ц. — хим. моло́чный са́хар;
2. чаще мн., спец. цу́кры, -раў сахара́;
○ по́сны ц. — по́стный са́хар
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
цу́кар, ‑кру, м.
1. Пажыўны харчовы прадукт, белае крышталічнае рэчыва, салодкае на смак, якое вырабляецца з цукровых буракоў або цукровага трыснягу. Людзі вараць і спажываюць варэнне, п’юць чай. Усяму аснова — цукар. Пестрак. [Зыгмусь] рэжа і кладзе на сподак лімон і пасыпае цукрам. Чорны.
2. мн. цукры́, ‑о́ў. Спец. Назва рада арганічных злучэнняў, пераважна з групы вугляводаў.
3. перан. Разм. Пра што‑н. прыемнае на смак, смачнае. // Пра таго, хто прыносіць асалоду. [Хлор:] — Цукар — не дзяўчына, .. ружачка пахучая... Гартны.
•••
Посны цукар — сорт цукерак з цукру з фруктовымі сокамі.
[Ад ням. Zucker.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цу́кар м кул Zúcker m -s;
цу́кар-рафіна́д Würfelzucker m, Raffináde f -;
трысняго́вы цу́кар Róhrzucker m;
бура́чны цу́кар Rübenzucker m;
мало́чны цу́кар хім Laktóse f, -, Mílchzucker m
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
цукрава́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ру́ецца; незак.
Гусцець, вылучаючы цукар; крышталізавацца ў цукар.
Мёд цукруецца.
Варэнне цукруецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
са́хар цу́кар, -кру м.;
чай с са́харом чай (гарба́та) з цу́крам;
класть са́хар кі́даць (сы́паць) цу́кар;
са́хар-рафина́д цу́кар-рафіна́д;
тростнико́вый са́хар трысняго́вы цу́кар;
свеклови́чный са́хар бура́чны цу́кар;
ко́лотый са́хар ко́латы цу́кар;
пилёный са́хар пілава́ны цу́кар;
по́стный са́хар по́сны цу́кар;
моло́чный са́хар мало́чны цу́кар.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
ко́латы², -ая, -ае.
Разбіты на кавалкі.
К. цукар.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
кускавы́, -а́я, -о́е.
Нарэзаны, паколаты на кускі; у кусках.
К. цукар.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пілава́ны, -ая, -ае.
Прыгатаваны шляхам пілавання.
П. цукар (у квадратных грудках).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
рафіна́д, -у, М -дзе, м.
Ачышчаны цукар у кавалках.
|| прым. рафіна́дны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)