прафесі́йны, -ая, -ае.
1. гл. прафесія.
2. Які займаецца чым-н. як прафесіяй, а таксама які з’яўляецца прафесіяй.
П. рэвалюцыянер.
П. бокс.
3. Такі, што цалкам адпавядае патрабаванням дадзенай вытворчасці, дадзенай галіны дзейнасці.
Зроблена зусім прафесійна (прысл.).
|| наз. прафесі́йнасць, -і, ж. (да 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сто, ста, ліч. кольк.
1. Лік, лічба і колькасць 100.
С. дзеліцца на чатыры.
С. падручнікаў (колькасць, абазначаная гэтай лічбай).
2. Ужыв. для выражэння вялікай колькасці ў значэнні шмат, вельмі, многа.
Разоў с. слухалі перадачу.
◊
На ўсе сто (разм., адабр.) — поўнасцю, цалкам.
|| парадк. со́ты, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
агу́льна, прысл.
1. У агульных рысах, без падрабязнасцей і дэталей.
2. Усё адразу, цалкам. Было так цёмна, прытульна, У гразі-балоце ўсё агульна: печ, як столь, і сцены, лавы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тэ́за, ‑ы, ж.
Спец. Тое, што і тэзіс (у 1 знач.). У беларускім тэксце «Санета» цалкам выпалі першая частка верша, .. тэза, у якой сцвярджаецца свядомы пачатак у творчасці. М. Стральцоў.
[Фр. thése.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
начисту́ю нареч., прост.
1. (полностью, целиком) прост. по́ўнасцю, ца́лкам; (без остатка) зусі́м, на́чыста, дачыста́;
2. см. начистоту́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
начысту́ю, прысл.
Разм.
1. Цалкам; начыста. Добра малаціць у такое надвор’е: начыстую выбіваецца збожжа пад жалезным цэпам. Баранавых.
2. Нічога не ўтойваючы; без хітрыкаў; шчыра. Бергнер здзівіўся: — Будзем гаварыць начыстую? Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўназбо́рны, ‑ая, ‑ае.
1. Цалкам, поўнасцю сабраны з гатовых жалезабетонных канструкцый, дэталей. Паўназборныя дамы.
2. Які выкарыстоўвае метад зборкі дамоў і збудаванняў поўнасцю з гатовых жалезабетонных канструкцый і дэталей. Паўназборнае будаўніцтва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зразуме́лы, -ая, -ае.
1. Даступны разуменню.
Зразумелае пытанне.
Дакладчык даволі зразумела (прысл.) растлумачыў факты, падзеі.
2. Апраўданы, небеспадстаўны.
Цалкам зразумелае пярэчанне.
3. зразуме́ла, пабочн. сл. Вядома, канечне.
Я, зразумела, згадзіўся на яго прапанову.
4. зразуме́ла, безас., у знач. вык. Ясна.
Усё зразумела.
|| наз. зразуме́ласць, -і, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Перадо́й (пірядо́й) ’удой’ (Юрч. СНЛ). Да даіць (гл.), але прэфіксацыя няясная < перадаіць ’выдаіць цалкам’?
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прынаку́чыць ’абрыднуць’ (Некр.). Сцягнутая форма не зафіксаванага, але цалкам магчымага *прынадаку́чыць < надаку́чыць ’надаесці’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)